28 maja 2025 roku minister obrony Łotwy Andris Sprūds ogłosił utworzenie Centrum Kompetencji Dronów na Łotwie oraz przystąpienie Belgii i Turcji do międzynarodowej „koalicji dronów” wspierającej Ukrainę, zwiększając liczbę członków do 20 państw. Centrum, którego otwarcie planowane jest na jesień 2025 roku, ma wzmocnić rozwój bezzałogowych systemów powietrznych, lądowych i morskich oraz technologii antydronowych. Koalicja w 2025 roku przeznaczy 2,75 miliarda euro na dostawy dronów dla Ukrainy.
Centrum Kompetencji Dronów (Centrum Kompetencji ds. Systemów Autonomicznych), zapowiedziane podczas „Drone Summit 2025” w Rydze, to strategiczny projekt Łotwy w sektorze obronnym. Jego cele to:
- Rozwój technologii bezzałogowych dla sił zbrojnych, w tym dronów powietrznych, lądowych i morskich.
- Tworzenie rozwiązań do zwalczania wrogich dronów.
- Wzmocnienie „armii dronów” poprzez badania, testy i szkolenia.
Otwarcie ośrodka planowane jest na jesień 2025 roku. Szczyt w Rydze, z udziałem 1500 ekspertów, naukowców i polityków, podkreślił rolę Łotwy jako lidera innowacji dronowych. Wydarzenie, organizowane z udziałem Ministerstwa Obrony Łotwy i Politechniki Ryskiej, umożliwiło łotewskim firmom nawiązanie kontaktów międzynarodowych i promowanie badań w przemyśle obronnym.
Rozszerzenie koalicji dronów
Międzynarodowa „koalicja dronów”, zainicjowana przez Łotwę i Wielką Brytanię w lutym 2024 roku, wspiera Ukrainę w wojnie z Rosją poprzez dostawy bezzałogowców. Podczas szczytu w Rydze Belgia i Turcja zadeklarowały przystąpienie, co zwiększy liczbę członków do 20. Obecni członkowie to:
- Łotwa i Wielka Brytania (przewodniczący).
- Australia, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Holandia, Kanada, Litwa, Luksemburg, Niemcy, Nowa Zelandia, Norwegia, Polska, Szwecja, Ukraina, Włochy.
– Technologie dronowe są przyszłością wojny – powiedział belgijski minister obrony Theo Francken, porównując znaczenie dronów do przełomów militarnych, takich jak broń strzelecka, rewolucja przemysłowa czy potencjał nuklearny. Przyjęcie Belgii i Turcji wymaga zgody obecnych członków, ale minister Sprūds wyraził optymizm co do finalizacji procesu.
Wsparcie dla Ukrainy
Od powstania koalicji w 2024 roku:
- Łotwa dostarczyła Ukrainie ok. 5 tysięcy dronów bojowych różnych typów, w tym 1500 w maju 2025 roku.
- Dwie łotewskie firmy (np. Eraser z Mārupe) dostarczą 12 tysięcy dronów do połowy 2025 roku, o wartości 17 milionów euro.
- Wsparcie finansowe koalicji w 2024 roku wyniosło 1,8 miliarda euro, a w 2025 roku planowane jest 2,75 miliarda euro.
W styczniu 2025 roku podpisano kontrakty na dostawę 30 tysięcy dronów za 54 milionów euro, z czego Łotwa sfinansowała 5 milionów euro poprzez międzynarodowy fundusz koalicji.
Koalicja ma ambitny cel dostarczenia Ukrainie 1 miliona dronów, wspierając produkcję, szkolenia, testy i bezpieczne łańcuchy dostaw. Ukraina wykorzystuje drony w misjach rozpoznawczych i uderzeniowych, np. morski dron Magura V7 zestrzelił rosyjskie Su-30SM.
Źródło: PAP
