Ostatnie incydenty na Morzu Bałtyckim i Zatoce Fińskiej pokazują, że w działaniach Rosji pojawiają się nowe elementy z wykorzystaniem sił zbrojnych, które „zwiększają napięcia w regionie” – powiedział w sobotę szef resortu obrony Antti Hakkanen. Jednocześnie zdjęcia satelitarne ujawniają rozbudowę rosyjskich baz wojskowych w pobliżu granicy z Finlandią, co budzi obawy o przyszłe przegrupowanie sił po zakończeniu wojny na Ukrainie.

Fiński minister obrony Antti Häkkänen, występując w programie telewizji Yle w sobotę, 24 maja 2025 roku, podkreślił, że Rosja stosuje nowe metody działań wojskowych na Morzu Bałtyckim i w Zatoce Fińskiej, które znacząco zwiększają napięcia w regionie.

– Rosja zawsze demonstrowała silną obecność wojskową. To nie jest nic nowego. Nowością jest jednak to, że Rosja chroni tankowce należące do jej floty cieni na wąskich przejściach przez Zatokę Fińską. Rosyjskie siły zbrojne przeprowadziły działania eskortowe. To coś dotąd niespotykanego” – powiedział fiński minister. Odniósł się również do incydentu z 13 maja 2025 roku, kiedy rosyjski myśliwiec Su-35 został wysłany do osłony tankowca Jaguar, płynącego bez bandery w kierunku rosyjskiego portu Primorsk. Tankowiec, podejrzewany o udział w omijaniu zachodnich sankcji, był eskortowany przez estońską marynarkę wojenną, co doprowadziło do naruszenia przestrzeni powietrznej Estonii i NATO przez rosyjski samolot.

– To coś dotąd niespotykanego – podkreślił Häkkänen.

Dwa rosyjskie samoloty mogły naruszyć fińską przestrzeń powietrzną

W piątek, 23 maja 2025 roku, fińskie władze poinformowały o kolejnym potencjalnym naruszeniu przestrzeni powietrznej nad Zatoką Fińską, tym razem przez dwa rosyjskie samoloty wojskowe w pobliżu miasta Porvoo, około 50 km na wschód od Helsinek.

Häkkänen określił incydent jako „poważną sprawę”, zaznaczając, że jest on obecnie przedmiotem śledztwa. Poprzednie naruszenie fińskiej przestrzeni powietrznej miało miejsce w lutym 2025 roku, co wskazuje na rosnące napięcia w regionie.

Równolegle media fińskie, szwedzkie i amerykańskie opublikowały zdjęcia satelitarne dostarczone przez firmę Planet Labs, które ujawniają rozbudowę rosyjskich baz wojskowych w pobliżu granicy z Finlandią i Norwegią, w regionach takich jak Kamenka, Petrozawodsk, Sewieromorsk-2 i Olenia. Obrazy pokazują nowe namioty wojskowe, pojazdy, hangary dla samolotów oraz inne elementy infrastruktury. Emil Kastehelmi z fińskiej grupy analitycznej Black Bird Group oszacował, że jeśli Rosja zrealizuje swoje plany, w ciągu najbliższych lat w pobliżu granic Norwegii, Finlandii i państw bałtyckich może stacjonować dziesiątki tysięcy nowych żołnierzy. Häkkänen zauważył:

– Po zakończeniu wojny na Ukrainie Rosja będzie miała zdolność do przegrupowania swoich sił do tych baz. Obecnie obserwujemy tam pewną próżnię w siłach lądowych, ale infrastruktura jest przygotowywana.

Wieloskalowe działania Rosji na Bałtyku

Rosyjskie działania w regionie Bałtyku obejmują nie tylko obecność morską i powietrzną, ale także tzw. flotę cieni – sieć tankowców używanych do omijania sankcji na eksport ropy. Incydent z tankowcem Jaguar, który odmówił współpracy z estońską marynarką wojenną, a następnie był osłaniany przez rosyjski Su-35, wywołał reakcję NATO. Portugalskie myśliwce F-16 stacjonujące w bazie Ämari w Estonii zostały poderwane w odpowiedzi na naruszenie przestrzeni powietrznej. Estoński minister spraw zagranicznych Margus Tsahkna nazwał incydent „niedopuszczalnym” i wezwał do zaostrzenia sankcji wobec Rosji.

Finlandia, jako nowy członek NATO od 2023 roku, intensyfikuje swoje przygotowania do długoterminowego wzmocnienia obronności.

Häkkänen podkreślił, że kraj koncentruje się na budowie silnej gotowości operacyjnej we współpracy z sojusznikami NATO, aby skutecznie działać na własnym terytorium.

– Finlandia przygotowuje się do długoterminowego wzmocnienia swojej obrony, aby wraz z sojusznikami mieć zdolność do szybkiego reagowania – powiedział. W odpowiedzi na zagrożenia, NATO uruchomiło w styczniu 2025 roku misję „Baltic Sentry”, która obejmuje patrole morskie, lotnicze i podwodne w celu ochrony krytycznej infrastruktury podmorskiej, takiej jak kable telekomunikacyjne i gazociągi, po serii incydentów sabotażowych, w tym uszkodzeniu kabla EstLink 2 w grudniu 2024 roku przez tankowiec Eagle S, podejrzewany o przynależność do rosyjskiej floty cieni.

Źródło: Yle news / PAP