Województwo lubelskie otrzyma 277 mln zł z rządowego Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na inwestycje w schrony, sprzęt ratowniczy i systemy logistyczne – ogłosił minister Jakub Stefaniak. Równolegle na granicy z Białorusią finalizowana jest budowa nowoczesnej zapory elektronicznej, obejmującej 171 km i wyposażonej w ponad 5 tys. kamer. System, wspierany dronami i wieżami obserwacyjnymi, ma zwiększyć skuteczność ochrony granicy.
Województwo lubelskie staje się kluczowym beneficjentem rządowego Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, otrzymując 277 mln zł na działania związane z bezpieczeństwem mieszkańców. Środki, które mają być wydane do końca 2025 roku, sfinansują modernizację schronów, doposażenie magazynów oraz szkolenia. Jednocześnie region finalizuje budowę zapory elektronicznej na granicy z Białorusią – największego systemu tego typu w Polsce, z 1800 słupami kamerowymi i zaawansowaną technologią wykrywania intruzów. Te inwestycje to odpowiedź na rosnące wyzwania, takie jak presja migracyjna i potrzeba przygotowania na sytuacje kryzysowe.
Na co pójdą środki?
Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, przyjęty przez Radę Ministrów 27 maja 2025 roku, przewiduje finansowanie działań w czterech kluczowych obszarach: obiekty zbiorowej ochrony, zaplecze logistyczne, edukacja i szkolenia oraz rozwój Korpusu Obrony Cywilnej. W województwie lubelskim 277 mln zł zostanie rozdysponowane przez wojewodę Krzysztofa Komorskiego w porozumieniu z samorządami. Priorytetem jest modernizacja istniejących schronów i budowa nowych miejsc schronienia, które według wojewody w większości nadają się do rewitalizacji po trwającej inwentaryzacji.
Środki sfinansują także zakupy sprzętu, takiego jak koce, maski ochronne, agregaty prądotwórcze, uzdatniacze wody czy nowoczesne systemy łączności. „W wielu magazynach zapasy są z lat 70. lub w ogóle ich nie ma” – podkreślił wojewoda Komorski, wskazując na potrzebę uzupełnienia stanów magazynowych. Część funduszy przeznaczono na edukację i szkolenia dla służb oraz mieszkańców, by zwiększyć gotowość na sytuacje kryzysowe, takie jak klęski żywiołowe czy zagrożenia hybrydowe. Program zakłada elastyczność – samorządy mogą dostosować wydatki do lokalnych potrzeb, np. inwestując w sprzęt ratowniczy zamiast „twardych” budów, jeśli wymagają one dłuższej dokumentacji.
Nowa zapora elektroniczna na granicy
Kluczowym elementem wzmacniania bezpieczeństwa Lubelszczyzny jest budowa zapory elektronicznej na 171-kilometrowym odcinku granicy z Białorusią, wzdłuż rzeki Bug. System, którego odbiory techniczne zaplanowano na dni po 17 lipca 2025 roku, obejmuje 1800 słupów z ponad 5 tys. kamer dzienno-nocnych i termowizyjnych oraz czujników wykrywających ruch. „To przepotężne narzędzie” – ocenił gen. bryg. SG Jacek Szcząchor, komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej (NOSG). System, zintegrowany z wieżami obserwacyjnymi, dronami i pojazdami z termowizją, umożliwia natychmiastowe reagowanie na próby nielegalnego przekroczenia granicy.
Zapora, której centrum nadzoru mieści się w Chełmie, jest już testowana w trybie roboczym i wykazuje wysoki potencjał w walce z nielegalną migracją. Wykrycie intruza na rzece Bug generuje sygnał, który pozwala precyzyjnie skierować patrole Straży Granicznej. W 2025 roku NOSG udaremniła 800 prób nielegalnego przekroczenia granicy, w porównaniu do 450 w 2024 roku, co wskazuje na rosnącą presję migracyjną, głównie ze strony obywateli Afganistanu i Pakistanu. Zapora elektroniczna zwiększyła skuteczność ochrony granicy z 30% do 98%, jak podkreślił wojewoda Komorski.
Plany na przyszłość
Lubelskie planuje dalsze inwestycje w bezpieczeństwo graniczne. W przygotowaniu jest zapora elektroniczna na lądowym odcinku granicy z Ukrainą, wzorowana na systemie działającym w Bieszczadzkim Oddziale Straży Granicznej. Będzie to sieć kamer z detekcją ruchu, wspierana przez drony i urządzenia optoelektroniczne, co wzmocni ochronę wschodniej granicy Polski. Projekt wpisuje się w szerszą strategię „Tarcza Wschód”, która obejmuje umocnienia na granicach z Białorusią i Rosją, finansowane m.in. z unijnych środków (52 mln EUR w 2024 roku).
Rosnąca presja migracyjna i napięcia geopolityczne uzasadniają te inwestycje. W 2025 roku Straż Graniczna odnotowała 4600 deportacji nielegalnych migrantów z całej Polski, w porównaniu do 3800 w 2022 roku. Plany obejmują także rozwój Korpusu Obrony Cywilnej, który zintegruje ochotników i rezerwistów, oraz modernizację systemów łączności i alarmowania.
Źródło: PAP