17 czerwca 2025 roku w 1. Brygadzie Lotnictwa Wojsk Lądowych w Inowrocław odbyła się uroczystość przyjęcia pierwszych leasingowanych śmigłowców AH-64D Apache, które posłużą jako rozwiązanie przejściowe do szkolenia załóg przed wprowadzeniem docelowych AH-64E Guardian. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił znaczenie tej inwestycji dla bezpieczeństwa Polski i NATO. Czym jednak różnią się obie wersje śmigłowca?

Polska podpisała w sierpniu 2024 roku umowę na zakup 96 śmigłowców AH-64E Apache Guardian za około 10 miliardów dolarów netto, z dostawami planowanymi na lata 2028–2032. Jako rozwiązanie pomostowe, w 2025 roku Wojsko Polskie leasinguje śmigłowce AH-64D, które umożliwią szkolenie 22 pilotów oraz integrację platformy w systemy Sił Zbrojnych RP. Wicepremier Kosiniak-Kamysz zaznaczył, że zakup śmigłowców, wsparty offsetem, wzmocni zakłady w Łodzi i Dęblinie, które będą odpowiedzialne za serwis i modernizację maszyn. Szachownica na śmigłowcach, podobnie jak w F-35, wtopi się w kamuflaż, co może wskazywać na nowy trend w oznakowaniu polskich sił zbrojnych.

Czym jest AH-64 Apache?

Boeing AH-64 Apache to dwumiejscowy śmigłowiec szturmowy, zaprojektowany przez Hughes Helicopters (później przejęty przez McDonnell Douglas i Boeing) dla armii USA. Od momentu wprowadzenia do służby w 1986 roku stał się symbolem nowoczesnej wojny pancernej, łącząc zaawansowaną technologię, potężne uzbrojenie i wysoką przeżywalność na polu walki. Apache jest przeznaczony do niszczenia celów opancerzonych, wsparcia wojsk lądowych, rozpoznania i działań w środowisku sieciocentrycznym.

Kluczowe cechy techniczne:

• Silniki: W wersji AH-64E dwa General Electric T700-GE-701D o mocy 2 000 shp każdy, zapewniające prędkość maksymalną 303 km/h i zasięg operacyjny około 480 km (z możliwością wydłużenia dzięki zbiornikom zewnętrznym).
• Radar Longbow: AN/APG-78, umieszczony nad wirnikiem, umożliwia wykrywanie i śledzenie do 128 celów oraz priorytetyzację 16 w kilka sekund, nawet zza przeszkód terenowych.
• Uzbrojenie:
  • Działko 30 mm M230 Chain Gun z 1 200 pociskami.
  • Rakiety przeciwpancerne AGM-114 Hellfire (do 16 sztuk) i niekierowane Hydra 70.
  • Możliwość przenoszenia pocisków powietrze-powietrze AIM-92 Stinger.
• Awionika: Cyfrowe kokpity z wielofunkcyjnymi wyświetlaczami (MFD), systemy TADS/PNVS (termowizja i noktowizja), zaawansowana łączność Link 16 i możliwość sterowania bezzałogowcami (np. MQ-1C Gray Eagle).
• Ochrona: Pancerz chroniący przed pociskami do 23 mm, systemy samoobrony (wyrzutnie flar, dipoli, zakłócanie podczerwieni) oraz redundantne systemy krytyczne, zwiększające przeżywalność.
• Wersja AH-64E Guardian: Wprowadzona w 2011 roku (jako Block III), oferuje ulepszone silniki, radar, sensory, łączność i oprogramowanie z otwartą architekturą (OMS), co ułatwia integrację nowych technologii.

Apache sprawdził się w konfliktach w Zatoce Perskiej (1991), Iraku (2003–2011), Afganistanie i przeciwko ISIS, niszcząc tysiące celów z minimalnymi stratami własnymi. Jego zdolność do operowania w nocy, w złych warunkach pogodowych i w środowisku sieciocentrycznym czyni go kluczowym elementem współczesnych armii.

Dlaczego Polska zakupiła AH-64 Apache?

Polska podpisała w sierpniu 2024 roku umowę na zakup 96 śmigłowców AH-64E Apache Guardian za około 10 mld USD netto, z dostawami planowanymi na lata 2028–2032. W ramach rozwiązania przejściowego, od 17 czerwca 2025 roku leasingowane są śmigłowce AH-64D, które służą szkoleniu załóg i integracji z systemami Sił Zbrojnych RP. Decyzja o zakupie wynika z kilku kluczowych czynników:

1. Wzmocnienie zdolności obronnych na wschodniej flance NATO

Rosyjska agresja na Ukrainę od 2014 roku, a zwłaszcza pełnoskalowa inwazja od 2022 roku, uwypukliła potrzebę modernizacji polskich sił zbrojnych, szczególnie w obliczu zagrożenia ze strony Rosji. AH-64E, z możliwością niszczenia celów opancerzonych na odległość do 8 kilometrów (Hellfire), zapewni Polsce przewagę w potencjalnym konflikcie z przeciwnikiem dysponującym znaczną liczbą czołgów i pojazdów opancerzonych. Śmigłowce te wzmocnią ochronę wschodniej granicy, kluczowej dla bezpieczeństwa NATO.

2. Zastąpienie przestarzałej floty

Polskie lotnictwo wojsk lądowych nadal wykorzystuje postsowieckie śmigłowce Mi-24, które, mimo modernizacji, są technologicznie przestarzałe, mają ograniczone możliwości bojowe i wysokie koszty eksploatacji. AH-64E, z nowoczesnymi systemami i niższymi kosztami utrzymania (ok. 5 tysięcy dolarów za godzinę lotu vs. 10 000 USD dla AH-64D), zapewni skok jakościowy, zwiększając skuteczność i interoperacyjność z sojusznikami NATO.

3. Interoperacyjność z systemami NATO

AH-64E Guardian jest w pełni zintegrowany z natowskimi systemami dowodzenia i kontroli (C4ISR), w tym Link 16, co pozwala na wymianę danych w czasie rzeczywistym z polskimi F-35, HIMARS, Patriot czy IBCS. Możliwość sterowania bezzałogowcami zwiększa świadomość sytuacyjną, a otwarta architektura systemów umożliwia szybką adaptację do nowych technologii. Polska, jako kluczowy sojusznik USA, buduje w ten sposób zintegrowany system obronny, zgodny z natowskimi standardami.

4. Korzyści przemysłowe i offset

Umowa na Apache obejmuje offset, który przyniesie korzyści polskiemu przemysłowi zbrojeniowemu. Zakłady w Łodzi (WZL-1) i Dęblinie (WZL-2) będą odpowiedzialne za serwis, modernizację i obsługę śmigłowców, co stworzy nowe miejsca pracy i rozwinie kompetencje techniczne. Offset obejmuje także transfer technologii, szkolenia i potencjalną produkcję komponentów, co wzmocni krajowy sektor obronny.

5. Szkolenie i gotowość operacyjna

Leasing AH-64D pozwala na rozpoczęcie szkolenia 22 pilotów i personelu technicznego już w 2025 roku, we współpracy z USA. Uroczystość przyjęcia pierwszych maszyn w Inowrocław 17 czerwca 2025 roku, podkreśliła znaczenie tego etapu. Jak powiedział wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz: „To inwestycja w nasze bezpieczeństwo, wspierająca nasze zobowiązania wobec NATO”. Szkolenie na AH-64D przygotuje załogi do operowania na docelowych AH-64E, minimalizując czas potrzebny na osiągnięcie pełnej gotowości bojowej.

Znaczenie dla Sił Zbrojnych RP

Wprowadzenie AH-64 Apache do polskiej armii to przełom w modernizacji lotnictwa szturmowego. Kluczowe korzyści to:

• Zdolności bojowe: Apache, z radarem Longbow i rakietami Hellfire, może niszczyć cele opancerzone z bezpiecznej odległości, operując w nocy i w trudnych warunkach pogodowych.
• Wsparcie wojsk lądowych: Śmigłowce zapewnią osłonę dla jednostek pancernych i zmechanizowanych, takich jak brygady wyposażone w czołgi Abrams i K2.
• Rozpoznanie i sieciocentryczność: Możliwość sterowania dronami i wymiany danych z innymi platformami zwiększy skuteczność działań w środowisku wielodomenowym.
• Przeżywalność: Zaawansowane systemy samoobrony i pancerz chronią przed współczesnymi zagrożeniami, takimi jak rakiety MANPADS.
• Prestiż i pozycja w NATO: Posiadanie 96 nowoczesnych śmigłowców szturmowych umocni Polskę jako lidera na wschodniej flance, wspierając misje sojusznicze.

Źródło: Portal Obronny