Brazylijski gigant lotniczy Embraer zaoferował Indiom wspólny rozwój zaawansowanego samolotu wczesnego ostrzegania i dowodzenia (AWACS) opartego na platformie C-390 Millennium, podnosząc stawkę w rywalizacji o indyjski program średnich samolotów transportowych (MTA) – donosi Defence24.pl z 15 lipca 2025 roku.
W kontekście globalnej rywalizacji technologicznej i rosnących napięć geopolitycznych, Brazylia i Indie zacieśniają współpracę w sektorze obronnym. Brazylijska firma Embraer, znana z sukcesów w lotnictwie cywilnym i wojskowym, zaproponowała Indiom ambitny plan wspólnego rozwoju samolotu wczesnego ostrzegania i dowodzenia (AWACS) na bazie nowoczesnego C-390 Millennium. Propozycja, zgłoszona w ramach programu średnich samolotów transportowych (MTA), obejmuje nie tylko dostawę od 40 do 80 samolotów transportowych, ale także stworzenie zaawansowanego systemu AWACS, który mógłby zrewolucjonizować indyjskie zdolności rozpoznawcze i dowodzenia.
Indie widzą w C-390 szansę na wzmocnienie zdolności operacyjnych. Jednocześnie program Netra Mk1A, oparty na Embraer ERJ-145, boryka się z problemami związanymi z dostępnością airframe’ów, co skłoniło Embraera do zaproponowania nowocześniejszej platformy. W artykule przeanalizujemy szczegóły propozycji, jej znaczenie dla indyjskiego programu MTA i Netra, potencjalne korzyści dla obu krajów oraz wyzwania związane z realizacją projektu.
C-390 Millennium jako platforma AWACS
Embraer zaproponował Indiom wspólny rozwój samolotu AWACS opartego na C-390 Millennium, nowoczesnym średnim samolocie transportowym, który zdobywa popularność w Europie i Ameryce Łacińskiej. Kluczowe elementy propozycji to:
- Platforma C-390: W odróżnieniu od wycofanego z produkcji ERJ-145, używanego w programie Netra Mk1, C-390 oferuje większą ładowność (26 ton wobec 6 ton), dłuższy czas lotu (do 6 godzin) i więcej miejsca na pokładzie, co pozwala na instalację zaawansowanych sensorów i stanowisk operatorskich.
- Transfer technologii: Embraer oferuje utworzenie linii produkcyjnej w Indiach, zgodnej z inicjatywą „Make in India”, oraz włączenie lokalnych dostawców w produkcję podzespołów, takich jak aerostruktury, kompozyty i awionika.
- W lutym 2024 roku Embraer podpisał memorandum z Mahindra Defence Systems, które zakłada wspólną realizację programu MTA i potencjalnego AWACS.
- System AWACS na C-390 mógłby wykorzystać indyjskie radary AESA (Active Electronically Scanned Array) oparte na technologii azotku galu (GaN), opracowane przez Defence Research and Development Organisation (DRDO), zapewniające zasięg wykrywania do 450 km i zdolność do wykrywania celów stealth.
Program Netra i dotychczasowa współpraca
Indie mają doświadczenie we współpracy z Embraerem w ramach programu Netra Mk1, który obejmuje trzy samoloty wczesnego ostrzegania oparte na ERJ-145, wyposażone w indyjskie radary AESA o kącie pokrycia 240 stopni. Samoloty te, wprowadzone do służby w 2017 roku, sprawdziły się w operacjach takich jak nalot na Balakot w 2019 roku czy operacja Sindoor w maju 2025 roku.
Planowany program Netra Mk1A zakłada zakup sześciu dodatkowych platform ERJ-145, które mają być wyposażone w ulepszone radary GaN o większej czułości i odporności na zakłócenia elektroniczne. Jednak produkcja ERJ-145 zakończyła się ponad dekadę temu, co zmusza Indie i Embraera (we współpracy z Adani Defence and Aerospace) do poszukiwania używanych airframe’ów na rynku wtórnym, co generuje opóźnienia i koszty szacowane na 9 000 crore INR (ok. 1,1 mld USD).
Propozycja C-390 jako platformy AWACS może ominąć te problemy, oferując nowocześniejszy samolot w produkcji, który lepiej odpowiada potrzebom programu Netra Mk2, pierwotnie planowanego na bazie Airbusa A321.
Wymiana floty transportowej
Indyjskie Siły Powietrzne (IAF) planują zakup od 40 do 80 średnich samolotów transportowych w ramach programu MTA, aby zastąpić starzejące się maszyny radzieckie, takie jak Ił-76 i An-32. C-390 Millennium, zdolny do przenoszenia 18–30 ton ładunku, konkuruje z Lockheed Martin C-130J Super Hercules i Airbusem A400M.
Samolot sprawdził się w misjach humanitarnych (np. transport medyczny w Brazylii w 2021 roku czy pomoc po eksplozji w Bejrucie w 2020 roku) oraz w operacjach wojskowych, w tym tankowaniu w powietrzu. Embraer proponuje utworzenie linii montażowej w Indiach, co może stworzyć tysiące miejsc pracy i uczynić Indie regionalnym centrum produkcji i eksportu C-390.
C-390 został wybrany przez sześć krajów europejskich (Portugalię, Węgry, Holandię, Austrię, Czechy i Litwę), co potwierdza jego niezawodność i interoperacyjność z NATO.
Źródło: Defence24
