Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) poinformowały o intensywnych działaniach mających na celu minimalizowanie wpływu planowanej elektrowni jądrowej w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino (gmina Choczewo, województwo pomorskie) na środowisko naturalne. Na terenie inwestycji pracują zespoły specjalistów – botanicy, mykolodzy oraz entomolodzy – którzy prowadzą szereg działań przyrodniczych, mających na celu ochronę cennych gatunków fauny i flory oraz przeniesienie ich poza teren budowy.
W maju 2025 roku zakończono translokację mrowisk dwóch gatunków chronionych mrówek – rudnicy (Formica rufa) i ćmawej (Formica polyctena). Prace odbywały się w sprzyjających warunkach atmosferycznych, przy temperaturze powyżej 10°C, głównie w godzinach porannych, gdy owady znajdowały się w gniazdach. Nowe lokalizacje dla mrowisk wybrano w pobliskich lasach, z uwzględnieniem dostępu do pokarmu i odpowiedniego nasłonecznienia.
Równolegle prowadzone są działania z zakresu ornitologii i chiropterologii. Zamontowano ponad tysiąc budek lęgowych dla ptaków oraz blisko sto skrzynek dla nietoperzy, a także specjalne schronienia dla gadów. Infrastruktura ta została rozlokowana w okolicznych lasach, jako rekompensata za utracone siedliska w wyniku realizacji inwestycji.
Wiosną 2025 roku przeprowadzono także metaplantacje rzadkich gatunków roślin (woskownicy europejskiej, wrzośca bagiennego, bażyny czarnej, tajęży jednostronnej) oraz grzybów (jamkówki kurczliwej i jamkówki białobrązowej). Rośliny i grzyby przeniesiono do bezpiecznych siedlisk poza obszarem budowy. Miejsca te wytypowano dzięki nowoczesnym technologiom – dronom wyposażonym w system LiDAR oraz kamery multispektralne – a cały proces odbywał się we współpracy z Nadleśnictwem Choczewo.
Po translokacjach prowadzony jest ciągły monitoring stanu przyrody. Wyniki obserwacji będą systematycznie raportowane do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Gdańsku oraz Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ). Dane pozyskiwane w terenie zestawiono z informacjami kartograficznymi Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, co pozwoliło na jeszcze dokładniejsze planowanie i ocenę wpływu inwestycji na środowisko.
Badania archeologiczne na terenie
Równolegle z pracami przyrodniczymi trwają badania archeologiczne, zgodne z wytycznymi Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Od czerwca 2024 roku prowadzone są powierzchniowe prace archeologiczne. Na podstawie analiz LiDAR wytypowano lokalizacje, w których w drugiej połowie 2025 roku rozpoczną się badania sondażowe w celu zweryfikowania obecności potencjalnych znalezisk historycznych.
Projekt elektrowni jądrowej w Lubiatowie-Kopalinie, oparty na trzech reaktorach AP1000 firmy Westinghouse o łącznej mocy do 3750 MWe, ma kluczowe znaczenie dla transformacji energetycznej Polski. Elektrownia będzie chłodzona wodą z Bałtyku, a system chłodzenia obejmie rurociągi o długości 5,5 kilometra. Projekt realizowany jest przez konsorcjum Westinghouse-Bechtel, które odpowiada za projektowanie i wykonawstwo. Umowa pomostowa między stronami została podpisana w kwietniu 2025 roku.
Budowa elektrowni ruszy z kopyta w 2028 roku
Budowa części jądrowej planowana jest na 2028 rok, natomiast uruchomienie pierwszego bloku przewidziano na 2036 rok. Rząd planuje wsparcie inwestycji w wysokości 60 miliardów złotych w latach 2025–2030, z czego 14 miliardów złotych to kapitał własny. Pozostałe środki mają zostać zabezpieczone poprzez gwarancje państwowe oraz finansowanie dłużne wspierane przez 11 agencji kredytów eksportowych z Europy, Ameryki Północnej i Azji. Wniosek o zatwierdzenie pomocy publicznej został złożony do Komisji Europejskiej we wrześniu 2024 roku, jednak KE wszczęła postępowanie wyjaśniające w grudniu tego samego roku.
Projekt ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego i dekarbonizacji polskiej gospodarki. Elektrownia ma docelowo dostarczyć 6–9 GW mocy do 2043 roku. Zgodnie z badaniami Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 2023 roku, aż 86% Polaków popiera energetykę jądrową, a akceptacja lokalna w gminach objętych inwestycją sięga 72%. Mieszkańcy regionu, w tym Choczewa, Gniewina i Krokowej, liczą na korzyści gospodarcze, w tym nowe miejsca pracy oraz rozwój lokalnej infrastruktury. W realizację inwestycji mają być zaangażowane polskie firmy, takie jak Budimex i Polimex Mostostal.
Źródło: PEJ
