Elektrownia jądrowa Gravelines, największa we Francji i Europie Zachodniej, została całkowicie wyłączona w nocy z 10 na 11 sierpnia 2025 roku z powodu masowego napływu meduz, które zablokowały systemy chłodzenia reaktorów. Cztery z sześciu reaktorów automatycznie wstrzymały pracę, a dwa pozostałe były już nieaktywne z powodu konserwacji. Operator elektrowni, Électricité de France (EDF), zapewnia, że incydent nie stanowi zagrożenia dla ludzi ani środowiska, a zespoły pracują nad bezpiecznym przywróceniem produkcji energii.
Największa elektrownia jądrowa we Francji i Europie Zachodniej, Gravelines, położona w regionie Hauts-de-France, została całkowicie wyłączona w nocy z 10 na 11 sierpnia 2025 roku z powodu nietypowego incydentu. Cztery z sześciu reaktorów elektrowni – oznaczonych numerami 2, 3, 4 i 6 – zostały automatycznie wyłączone po tym, jak masowa obecność meduz zablokowała filtry stacji pompujących wodę w systemach chłodzenia. Meduzy, które dostały się do systemów pobierających wodę z kanału połączonego z Morzem Północnym, uniemożliwiły prawidłowe funkcjonowanie instalacji chłodzących, niezbędnych do bezpiecznej pracy reaktorów.
– Masowa i nieprzewidywalna obecność meduz w bębnach filtrujących stacji pompujących spowodowała automatyczne wyłączenie reaktorów – poinformowała firma Électricité de France (EDF), operator elektrowni, w komunikacie opublikowanym na swojej stronie internetowej. Incydent, choć nietypowy, nie jest bezprecedensowy – podobne zdarzenia odnotowano wcześniej w innych krajach, takich jak Szwecja czy Japonia, gdzie meduzy również zakłócały pracę elektrowni jądrowych.
Przebieg zdarzeń
Do incydentu doszło w nocy z niedzieli na poniedziałek, 10–11 sierpnia 2025 roku. W niedzielę późnym wieczorem automatyczne systemy bezpieczeństwa elektrowni Gravelines wykryły zator w filtrach stacji pompujących, spowodowany przez dużą liczbę meduz. W rezultacie reaktory nr 2, 3 i 4 zostały natychmiast wyłączone, aby zapobiec potencjalnym problemom z chłodzeniem. W poniedziałek rano, po dalszym pogorszeniu sytuacji, do wyłączonych jednostek dołączył reaktor nr 6, co doprowadziło do całkowitego wstrzymania produkcji energii w elektrowni.
Dwa pozostałe reaktory – nr 1 i 5 – były już nieaktywne przed incydentem z powodu planowych prac konserwacyjnych, które rozpoczęły się wcześniej w ramach letniego cyklu przeglądów technicznych.
– Zespoły elektrowni są w pełni zmobilizowane i przeprowadzają niezbędne diagnostyki oraz interwencje, aby wznowić pracę reaktorów w warunkach pełnego bezpieczeństwa – zapewniła EDF w oficjalnym oświadczeniu. Firma zapowiedziała, że produkcja energii powinna zostać przywrócona w czwartek, 14 sierpnia 2025 roku, po usunięciu meduz i weryfikacji systemów.
Elektrownia jądrowa Gravelines, położona na północy Francji, między miastami Dunkierka i Calais, w pobliżu wybrzeża Morza Północnego, jest największą elektrownią jądrową we Francji pod względem liczby reaktorów i mocy wytwórczej. Obiekt składa się z sześciu reaktorów wodno-ciśnieniowych, z których każdy ma moc 900 MW, co daje łączną moc 5400 MW. Elektrownia, oddana do użytku w latach 1980–1985, odgrywa kluczową rolę w francuskim systemie energetycznym, odpowiadając za znaczną część krajowej produkcji energii elektrycznej, która w około 70% pochodzi z elektrowni jądrowych.
Gravelines wykorzystuje wodę z kanału połączonego z Morzem Północnym do chłodzenia reaktorów, co czyni ją podatną na problemy związane z czynnikami środowiskowymi, takimi jak napływ meduz. W ostatnich latach w regionie Morza Północnego odnotowano wzrost populacji meduz, w tym inwazyjnych gatunków, takich jak meduza księżycowa (Asian Moon jellyfish), co jest związane z ociepleniem wód i zmianami ekologicznymi. Elektrownia planuje uruchomienie dwóch nowych reaktorów o mocy 1600 MW każdy do 2040 roku, co dodatkowo zwiększy jej znaczenie w europejskim sektorze energetycznym.
Skutki i działania EDF
Électricité de France (EDF), operator elektrowni Gravelines, zapewniła, że wyłączenie czterech reaktorów nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa personelu, instalacji ani środowiska. Firma zaznaczyła, że incydent nie wpłynął na stabilność dostaw energii, ponieważ inne źródła, w tym elektrownie słoneczne i gazowe, są w stanie zrekompensować tymczasowy brak mocy z Gravelines.
EDF podjęła natychmiastowe działania naprawcze, w tym czyszczenie filtrów stacji pompujących oraz diagnostykę systemów chłodzenia. Choć firma określiła incydent jako „dość rzadki”, przyznała, że podobne sytuacje miały miejsce w przeszłości, m.in. w latach 90. XX wieku we Francji oraz w innych krajach, takich jak Szwecja (2013) czy Japonia (1999). Eksperci wskazują, że wzrost populacji meduz w Morzu Północnym, związany z ociepleniem klimatu i przełowieniem, może w przyszłości powodować podobne problemy, co wymaga inwestycji w bardziej zaawansowane systemy filtracyjne.
Źródło: France 24 / PAP
