Brytyjski rząd 22 lipca 2025 roku wydał ostateczną zgodę na budowę elektrowni jądrowej Sizewell C w Suffolk, wartej 38 mld funtów – niemal dwukrotnie więcej niż pierwotne szacunki. Projekt, który ma zasilić 6 mln domów i stworzyć 10 tys. miejsc pracy, to kluczowy element strategii „zero netto” i uniezależnienia energetycznego Wielkiej Brytanii.
22 lipca 2025 roku brytyjski rząd ogłosił ostateczną zgodę na budowę elektrowni jądrowej Sizewell C w Suffolk, jak poinformowała Polska Agencja Prasowa (PAP). Projekt, którego koszt szacuje się na 38 mld funtów, ma zapewnić energię dla 6 mln gospodarstw domowych i stworzyć 10 tys. miejsc pracy w trakcie budowy. Elektrownia, będąca drugim po Hinkley Point C nowym projektem jądrowym w Wielkiej Brytanii w ciągu ostatnich dwóch dekad, jest kluczowym elementem strategii energetycznej kraju, dążącego do osiągnięcia „zero netto” emisji CO₂ do 2050 roku. Rząd, przejmując 44,9% udziałów, staje się głównym inwestorem, wspierając konsorcjum z udziałem EDF, Centrica, La Caisse i Amber Infrastructure. Sizewell C ma nie tylko zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne, ale także uniezależnić Wielką Brytanię od importu surowców w dobie globalnych kryzysów energetycznych.
Elektrownia jądrowa Sizewell C powstanie na wschodnim wybrzeżu Anglii, w hrabstwie Suffolk, obok istniejącej elektrowni Sizewell B, działającej od 1995 roku. Projekt, pierwotnie opracowany przez francuską firmę EDF we współpracy z chińskim koncernem CGN, przeszedł znaczącą zmianę w 2022 roku, gdy brytyjski rząd wykupił udziały CGN za ponad 100 mln funtów z powodów bezpieczeństwa narodowego. Decyzja ta pozwoliła Wielkiej Brytanii przejąć kontrolę nad strategicznym projektem, który ma odegrać kluczową rolę w transformacji energetycznej kraju.
Sizewell C, wyposażona w dwa reaktory EPR o łącznej mocy 3,2 GW, będzie w stanie zasilić około 6 mln gospodarstw domowych, co odpowiada zapotrzebowaniu dużej części południowo-wschodniej Anglii. Budowa rozpoczęła się w styczniu 2024 roku, a jej zakończenie planowane jest na połowę lub koniec lat 30. XXI wieku, w zależności od doświadczeń z budowy bliźniaczej elektrowni Hinkley Point C, realizowanej przez EDF. Projekt ma działać przez 60 lat, zapewniając stabilne dostawy energii w dobie wycofywania starszych elektrowni jądrowych i paliw kopalnych. „Sizewell C to inwestycja w przyszłość energetyczną Wielkiej Brytanii” – podkreśliła minister finansów Rachel Reeves, nazywając projekt największym programem jądrowym od pokoleń.
Finansowanie i znaczenie gospodarcze
Koszt budowy elektrowni Sizewell C szacowany jest na 38 mld funtów, co stanowi niemal dwukrotny wzrost w porównaniu z początkowymi szacunkami na poziomie 20 mld funtów. Brytyjski rząd, obejmując 44,9% udziałów, jest największym inwestorem, wspierając projekt kwotą 17,8 mld funtów, w tym 14,2 mld funtów zatwierdzone w czerwcu 2025 roku w ramach przeglądu wydatków. Pozostałe udziały rozdzielono między: EDF (12,5%), brytyjską Centrica (15%), kanadyjski fundusz emerytalny La Caisse (20%) oraz londyńską Amber Infrastructure (7,6%). Finansowanie obejmuje również pożyczki z brytyjskiego National Wealth Fund oraz gwarancje długu od francuskiej agencji kredytów eksportowych Bpifrance.
Projekt ma znaczące znaczenie gospodarcze. W szczytowym okresie budowy stworzy 10 tys. miejsc pracy, w tym 1,5 tys. miejsc dla stażystów, a po uruchomieniu zatrudni około 900 osób na stałe. Już podpisano kontrakty z lokalnymi firmami na kwotę 330 mln funtów, a 70% wszystkich kontraktów ma trafić do 3,5 tys. brytyjskich dostawców, szczególnie z regionu wschodniej Anglii, gdzie planowana jest inwestycja o wartości 4,4 mld funtów.
Koniec starego atomu, początek nowego
Wielka Brytania stoi przed koniecznością modernizacji swojego sektora jądrowego, który odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu stabilnych dostaw energii. Obecnie w kraju działają cztery elektrownie jądrowe z pięcioma reaktorami, dostarczające około 14% energii elektrycznej w 2024 roku, w porównaniu z 25% w latach 90. Wszystkie te elektrownie, z wyjątkiem Sizewell B, mają zostać wycofane do 2030 roku, co stwarza pilną potrzebę nowych inwestycji. Budowa Sizewell C, wraz z siostrzanym projektem Hinkley Point C w Somerset (również realizowanym przez EDF), jest odpowiedzią na to wyzwanie. Hinkley Point C, którego koszt wzrósł do 46 mld funtów, a uruchomienie planowane jest na lata 2029–2031, boryka się z opóźnieniami i przekroczeniem budżetu, co rodzi pytania o efektywność podobnych projektów.
Rząd brytyjski zakłada, że do 2050 roku energia jądrowa zapewni 25% krajowego zapotrzebowania na energię elektryczną, co wymaga zwiększenia mocy jądrowych z obecnych 6 GW do 24 GW. Sizewell C, z mocą 3,2 GW, będzie kluczowym elementem tej strategii. Dodatkowo rząd inwestuje 2,5 mld funtów w rozwój małych reaktorów modułowych (SMR), które mają być tańsze i szybsze w budowie, oraz w badania nad energią fuzyjną.
Źródło: PAP / Reuters / BBC News