Blackout na Półwyspie Iberyjskim pokazał, jak krucha może być cyfrowa infrastruktura. Centra danych (Data Center), będące fundamentem bankowości, ochrony zdrowia i usług publicznych, są kluczowe dla funkcjonowania nowoczesnych społeczeństw. Polska, z prognozowanym wzrostem mocy Data Center do 500 MW do 2030 roku, staje przed szansą zostania liderem regionu, ale musi sprostać wyzwaniom energetycznym i technologicznym, by uniknąć paraliżu systemów krytycznych.
Awaria elektroenergetyczna, która 28 kwietnia 2025 roku sparaliżowała Hiszpanię, Portugalię i częściowo Francję, ujawniła, jak bardzo współczesne społeczeństwa zależą od niezawodności centrów danych (Data Center). W ciągu kilku sekund blackout zatrzymał systemy bankowe, transportowe i medyczne, odcinając miliony ludzi od dostępu do płatności elektronicznych, danych pacjentów czy usług publicznych.
W Polsce rynek data center rośnie
W Polsce rynek Data Center dynamicznie się rozwija, a blackout na Półwyspie Iberyjskim powinien być ostrzeżeniem przed potencjalnymi zagrożeniami i impulsem do inwestycji w infrastrukturę.
Polski rynek centrów danych rośnie w zawrotnym tempie. Według prognoz agencji PMR, do 2030 roku zainstalowana moc Data Center w Polsce osiągnie ponad 500 MW, co odpowiada rocznemu zużyciu energii przez pół miliona gospodarstw domowych. Strategiciczne położenie kraju, rosnące zapotrzebowanie na usługi chmurowe, e-commerce i sztuczną inteligencję oraz dostęp do wykwalifikowanej kadry czynią Polskę potencjalnym liderem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
– W naszym kraju powstają nowoczesne kompleksy serwerowe, które stanowią cyfrowe ‘serca’ gospodarki i społeczeństwa. Ich znaczenie wykracza daleko poza branżę IT – rozwój rynku Data Center i praca firm odpowiedzialnych za ich utrzymanie mają ogromny, choć często niedostrzegalny wpływ na codzienne życie każdego z nas – mówi Zbigniew Kowalski, Dyrektor Rozwoju ds. Data Center Oddziału SAR, ENGIE Services, Oddział SAR w Warszawie, specjalizujący się w realizacji najbardziej wymagających kontraktów w zakresie precyzyjnej klimatyzacji i energetyki dla pomieszczeń IT i Data Center w formule Design-Build-Operate-Maintain.
Data Center to jedne z najbardziej energochłonnych obiektów na świecie. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) szacuje, że centra danych odpowiadają za 1–1,5 procent globalnego zużycia energii elektrycznej, a liczba ta może wzrosnąć w miarę rozwoju technologii AI i big data. W Polsce, gdzie ceny energii wzrosły o 30 procent od 2022 roku, efektywność energetyczna staje się kluczowym wyzwaniem.
– Optymalizacja zużycia energii to nie tylko kwestia ekologii, ale również realnych korzyści ekonomicznych – podkreśla raport IEA. Nowoczesne podejścia, takie jak podniesienie dopuszczalnej temperatury w serwerowniach zgodnie z wytycznymi ASHRAE, mogą obniżyć zużycie energii przez systemy chłodzenia o 10–15 procent. Na przykład precyzyjna regulacja temperatury o 2–3°C w centrach danych pozwala zaoszczędzić setki tysięcy kilowatogodzin rocznie.
Firmy serwisujące Data Center, takie jak ENGIE Services, odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu ciągłości działania tych obiektów. Ich zadaniem jest zarządzanie złożonymi systemami zasilania, w tym zasilaniem gwarantowanym (UPS), chłodzeniem, wentylacją, monitoringiem i zabezpieczeniami przeciwpożarowymi.
– Coraz bardziej uzależniamy się od systemów informatycznych obsługiwanych w tych obiektach: sprawdzanie pogody, zakupy online, płatności kartą, bankowość elektroniczna, streaming filmów, komunikacja w mediach społecznościowych, nawigacja GPS, jak również dostęp do usług medycznych i edukacyjnych – wszystkie te czynności opierają się na niezawodności infrastruktury Data Center, która gwarantuje sprawne funkcjonowanie naszego cyfrowego świata – mówi Zbigniew Kowalski, Dyrektor Rozwoju ds. Data Center Oddziału SAR, ENGIE Services.
Przerwa w działaniu Data Center, nawet kilkuminutowa, może prowadzić do paraliżu systemów bankowych, wstrzymania przelewów czy braku dostępu do danych medycznych, jak pokazał hiszpański blackout, gdzie szpitale musiały przejść na tryb awaryjny.
Innowacja to drugie imię data center
Innowacyjne rozwiązania, takie jak wykorzystanie ciepła odpadowego z serwerów do ogrzewania biur czy sąsiednich budynków, stają się standardem w nowoczesnych Data Center. W Polsce takie projekty realizują m.in. centra danych Atman w Warszawie, które dzięki odzyskowi ciepła zredukowały emisję CO₂ o 200 ton rocznie. Ponadto inwestycje w energooszczędne technologie przynoszą dodatkowe korzyści finansowe, takie jak Białe Certyfikaty, które można sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii, generując przychody rzędu setek tysięcy złotych rocznie.
Źródło: Engie
