Niemiecki lider w produkcji turbin wiatrowych offshore, Siemens Gamesa, intensyfikuje działania na rzecz dywersyfikacji dostaw metali ziem rzadkich, kluczowych dla morskich farm wiatrowych. Umowa z japońskim TDK i rozmowy z chińskimi dostawcami o przeniesieniu produkcji do Europy to kroki w stronę uniezależnienia się od Chin, które kontrolują globalny rynek tych surowców.
Siemens Gamesa, należący do Siemens Energy, podejmuje zdecydowane kroki, by zmniejszyć zależność od chińskich dostaw metali ziem rzadkich, takich jak neodym, niezbędnych do produkcji magnesów trwałych w turbinach wiatrowych offshore. Firma podpisała umowę z japońskim TDK na dostawy magnesów, a także prowadzi rozmowy z chińskimi producentami o budowie fabryk w Europie. Te działania, ogłoszone 27 czerwca 2025 roku, mają na celu zabezpieczenie łańcuchów dostaw i odpowiedź na rosnące obawy klientów o nadmierną zależność od Chin, które kontrolują ponad 60 procent światowego wydobycia i 90 procent przetwarzania metali ziem rzadkich.
Dywersyfikacja w odpowiedzi na globalne wyzwania
Metale ziem rzadkich, takie jak neodym, prazeodym i dysprozjum, są kluczowe dla generatorów z magnesami trwałymi, które zapewniają wysoką efektywność turbin wiatrowych. Chiny, dzięki geologicznym uwarunkowaniach i inwestycjom w przetwarzanie, dominują na tym rynku, co budzi obawy o stabilność dostaw, szczególnie po opóźnieniach w wydawaniu chińskich pozwoleń eksportowych w 2025 roku, które dotknęły sektor motoryzacyjny. Choć energetyka wiatrowa nie odczuła jeszcze tych zakłóceń, Siemens Gamesa działa prewencyjnie, by uniknąć podobnych problemów.
– Zależność od chińskich magnesów to kwestia strategiczna. Pytanie brzmi: czy lepiej zainwestować więcej w Europie, by zyskać odporność, czy zachęcić dostawców z Azji do budowy fabryk na naszym kontynencie? – powiedziała Carina Brehm, dyrektor operacyjna Siemens Gamesa, podczas wydarzenia firmowego.
W tym celu Siemens Gamesa podpisał umowę z japońskim TDK na dostawy magnesów trwałych, a także prowadzi rozmowy z chińskimi potentatami, takimi jak JL MAG Rare-Earth, Ningbo Yunsheng i Baotou Tianhe Magnetics Technology, o potencjalnej lokalizacji produkcji w Europie.
Umowy i nowe źródła dostaw
Siemens Gamesa już wcześniej podjął kroki w celu dywersyfikacji. W 2023 roku firma zawarła pięcioletnią umowę z australijską spółką Arafura Rare Earths na dostawy 200 ton neodymu i prazeodymu (NdPr) rocznie od 2026 roku, z planowanym wzrostem do 400 ton rocznie w kolejnych latach. Surowce te, pochodzące z projektu Nolans w Australii, będą wykorzystywane w zakładzie Siemens Gamesa w Cuxhaven w Niemczech do produkcji magnesów dla turbin offshore.
– Umowa z Arafura to część naszej strategii budowania zrównoważonych i odpornych łańcuchów dostaw – powiedział Maximilian Schnippering, szef ds. zrównoważonego rozwoju w Siemens Gamesa.
Firma planuje także stopniowe wycofywanie ciężkich metali ziem rzadkich, takich jak dysprozjum i terbium, których przetwarzanie niemal w 100 procent kontrolują Chiny, choć nie określono jeszcze daty realizacji tego celu.
Geopolityczne tło
Zależność od chińskich metali ziem rzadkich stała się problemem strategicznym dla Europy, szczególnie po ograniczeniach eksportowych wprowadzonych przez Chiny w odpowiedzi na amerykańskie sankcje na chipy AI w 2023 roku. Siemens Gamesa, jako globalny lider w produkcji turbin offshore, odpowiadający za 30 procent rynku, reaguje na presję klientów i rządów, które domagają się większej niezależności. Dywersyfikacja wiąże się jednak z wyższymi kosztami – jak zauważył były CEO Jochen Eickholt, bardziej zróżnicowany łańcuch dostaw może podnieść ceny turbin o kilka procent.
Rozmowy z chińskimi dostawcami o budowie fabryk w Europie to nowatorskie podejście, które może połączyć korzyści z niższych kosztów produkcji z lokalnym wytwarzaniem.
– Jeśli chińscy dostawcy zainwestują w zrównoważone struktury w Europie w ramach uczciwej konkurencji, to z pewnością jest to opcja – dodała Brehm.
Wpływ na sektor offshore
Morskie farmy wiatrowe są kluczowe dla unijnych celów klimatycznych, zakładających 300 GW mocy offshore do 2050 roku. Wzrost zapotrzebowania na neodym – szacowany na 90 procent krajowej produkcji USA do 2050 roku w scenariuszu zeroemisyjnym – podkreśla pilność dywersyfikacji. Siemens Gamesa, obok konkurentów takich jak Vestas czy GE Vernova, inwestuje w nowe źródła, by sprostać rosnącemu popytowi i zminimalizować ryzyko zakłóceń w dostawach.
Firma wprowadza także innowacje, takie jak RecyclableBlade – w pełni nadające się do recyklingu łopaty turbin – oraz GreenerTower, który redukuje emisje CO2 o 63 procent w produkcji stali, wzmacniając swoje zaangażowanie w zrównoważony rozwój.
Źródło: Reuters / Bloomberg
