Polska buduje energetyczną autostradę z morza. Umowa dla BC-Wind podpisana

Fot. BC-Wind.

3 spółki podpisały umowę między OW Ocean Winds, P&Q i TELE-FONIKA Kable S.A. na budowę ławy kablowej dla morskiej farmy wiatrowej BC-Wind. Projekt, zlokalizowany 23 km od wybrzeża w rejonie Choczewa i Krokowej, połączy morze z lądem, integrując odnawialną energię z krajową siecią przesyłową.

Morska farma wiatrowa BC-Wind, rozwijana przez Ocean Winds, to flagowy projekt polskiej energetyki odnawialnej, zlokalizowany w wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku, około 23 km od wybrzeża, na północ od gmin Choczewo i Krokowa w województwie pomorskim. Farma, obejmująca obszar 90,94 km², będzie miała moc do 500 MW, generując energię dla około 488 tysięcy gospodarstw domowych. Projekt zakłada instalację do 31 turbin wiatrowych o mocy 14–15 MW każda, z planowanym uruchomieniem w 2028 roku.

BC-Wind to pierwsza inwestycja Ocean Winds w Polsce, rozpoczęta w 2012 roku, gdy uzyskano pozwolenia na budowę sztucznych wysp. W 2021 roku podpisano umowę przyłączeniową z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi (PSE), a także uzyskano prawo do kontraktu różnicowego (CfD), co zapewniło finansową stabilność projektu. BC-Wind wyróżnia się na tle innych polskich projektów offshore, takich jak Baltic Power (1140 MW, realizowany przez Orlen i Northland Power) czy Baltica 2 i 3 (łącznie 2100 MW, PGE i Ørsted), mniejszą skalą, ale szybszym zaawansowaniem w harmonogramie.

Morskie farmy wiatrowe są kluczowe dla polskiego miksu energetycznego, który wciąż opiera się w 70% na węglu. BC-Wind, produkując zeroemisyjną energię, przyczyni się do redukcji emisji CO₂ i zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w krajowej produkcji, zgodnie z celami Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku (PEP2040).

Partnerzy projektu

Ocean Winds, międzynarodowa spółka joint venture utworzona w 2020 roku przez portugalskie EDP Renováveis i francuskie Engie, to jeden z globalnych liderów w rozwoju morskich farm wiatrowych, z projektami w Europie, USA i Azji. W Polsce firma koncentruje się na BC-Wind, stawiając na lokalne partnerstwa, by wzmocnić łańcuch dostaw i zwiększyć udział krajowych firm. Doświadczenie Ocean Winds w realizacji projektów offshore, takich jak Moray West w Wielkiej Brytanii, gwarantuje wysoki poziom kompetencji technicznych.

P&Q, polski lider w sektorze infrastruktury energetycznej, odpowiada za wykonanie kluczowej infrastruktury lądowej dla BC-Wind, w tym stacji transformatorowej 400/275 kV i linii kablowej 400 kV, łączącej farmę z siecią PSE w Choczewie. Firma, działająca w formule EPCI (projektowanie, dostawa, budowa, uruchomienie), wnosi doświadczenie z innych projektów energetycznych, takich jak stacja Boldekow, co zapewnia niezawodność realizacji.

Tele-Fonika Kable, jeden z największych producentów kabli w Europie, dostarcza technologię kablową dla ławy BC-Wind. Firma, eksportująca do ponad 80 krajów, specjalizuje się w kablach wysokiego i średniego napięcia, co czyni ją kluczowym graczem w projektach offshore. Jej udział podkreśla znaczenie polskiego przemysłu w globalnych łańcuchach dostaw.

Czym jest ława kablowa?

Ława kablowa to kluczowy element infrastruktury morskich farm wiatrowych, łączący podmorskie kable eksportowe z siecią lądową, umożliwiając przesył energii z turbin do krajowego systemu elektroenergetycznego. W przypadku BC-Wind obejmuje odcinek od brzegu w Lubiatowie do stacji transformatorowej BC-Wind, o długości około 7 km, oraz dalsze połączenie z nową stacją PSE w Choczewie (ONS 400/275 kV).

Technicznie, ława kablowa składa się z kabli wysokiego napięcia (220 kV w części morskiej, 400 kV na lądzie), które muszą być precyzyjnie zaprojektowane i zabezpieczone, by wytrzymać trudne warunki morskie i lądowe. Proces obejmuje kierunkowe wiercenia ląd-morze, zapewniające minimalny wpływ na środowisko przybrzeżne, oraz zaawansowane analizy elektryczne i termiczne.

Ława kablowa jest określana jako „energetyczna autostrada”, ponieważ umożliwia przesył dużych ilości energii z morza do odbiorców na lądzie. Jej niezawodność jest kluczowa dla stabilności dostaw energii z BC-Wind, która ma zasilać setki tysięcy gospodarstw domowych.

Harmonogram prac

Realizacja ławy kablowej dla BC-Wind rozpocznie się w pierwszym kwartale 2026 roku, po zakończeniu projektowania i uzyskaniu wszystkich pozwoleń. Prace obejmują przygotowanie terenu w rejonie Lubiatowa, układanie kabli wysokiego napięcia oraz instalację infrastruktury towarzyszącej, takiej jak złącza i systemy ochrony kabli.

W 2027 roku zaplanowano testy i integrację ławy kablowej z siecią PSE w Choczewie, co wymaga ścisłej współpracy z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi. Kluczowym etapem będzie uruchomienie stacji transformatorowej 400/275 kV, która połączy farmę z krajowym systemem elektroenergetycznym. Całość prac ma zakończyć się w 2028 roku, umożliwiając rozpoczęcie komercyjnej produkcji energii przez BC-Wind. Harmonogram jest ambitny, ale opiera się na doświadczeniu partnerów projektu, takich jak P&Q, które realizowało podobne inwestycje w Polsce. Sukces zależy od precyzyjnej koordynacji między wykonawcami, dostawcami i PSE.

Rola energetyki wiatrowej offshore w Europie

Energetyka wiatrowa offshore jest filarem transformacji energetycznej w Europie, szczególnie w krajach takich jak Wielka Brytania, Niemcy i Dania. Brytyjski projekt Hornsea 2 (1386 MW) czy duński Kriegers Flak (604 MW) to przykłady farm, które dostarczają energię dla milionów gospodarstw. W 2024 roku morskie farmy wiatrowe w UE wygenerowały 20% energii z OZE, a plany zakładają osiągnięcie 60 GW mocy offshore do 2030 roku.

Polska, z potencjalną mocą offshore na poziomie 11 GW do 2040 roku, staje się „zielonym liderem Bałtyku”. Bałtyk, w porównaniu do Morza Północnego, oferuje stabilniejsze warunki wiatrowe i mniejsze głębokości, co obniża koszty budowy. Projekty takie jak BC-Wind, Baltic Power czy Baltica 2 i 3 pozycjonują Polskę jako kluczowego gracza w regionie. W przeciwieństwie do Morza Północnego, Bałtyk ma mniej rozwiniętą infrastrukturę, co wymaga większych inwestycji w porty i sieci przesyłowe. Jednak potencjał energetyczny regionu, szacowany na 93 GW, przyciąga globalnych inwestorów, takich jak Ocean Winds.