Polska Grupa Górnicza (PGG), Haldex, Holding KW oraz Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych podpisały list intencyjny w sprawie badania możliwości produkcji deficytowych krzemionek (pucolan) z łupków przywęglowych. Projekt ma wspierać gospodarkę obiegu zamkniętego, ograniczyć wpływ odpadów na środowisko i odzyskać tereny pokopalniane.
8 lipca 2025 roku w Katowicach Polska Grupa Górnicza (PGG), spółki Haldex i Holding KW oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych (ICiMB) zadeklarowały współpracę nad innowacyjnym projektem wykorzystania łupków przywęglowych do produkcji pucolan – deficytowych krzemionek stosowanych w przemyśle cementowo-betoniarskim, budownictwie i drogownictwie. Inicjatywa wpisuje się w zasady gospodarki obiegu zamkniętego, mając na celu zmniejszenie wpływu odpadów górniczych na środowisko i rewitalizację terenów pokopalnianych.
Pucolany, czyli krzemionki niezbędne do produkcji klinkierów, cementu i betonu, są w Polsce materiałem deficytowym, zużywanym w ilości ok. 2 mln ton rocznie. Dotychczas pozyskiwano je naturalnie lub z pyłów dymnicowych powstających przy spalaniu węgla w elektrowniach. Według Pawła Pichniarczyka z ICiMB, łupki przywęglowe, po odpowiedniej obróbce termicznej, mogą stać się pełnowartościowym źródłem pucolan.
– To może być przełom w zagospodarowaniu odpadów górniczych, ale wymaga testów i badań – zaznaczył Pichniarczyk.
W ramach projektu Haldex planuje stworzyć instalację z piecem obrotowym do przetwarzania łupków na pucolany. Partnerzy zamierzają rozwijać technologie przetwórcze i prowadzić badania, a także ubiegać się o fundusze UE na realizację projektu. Wyniki badań będą prezentowane na konferencjach naukowych, by promować nowe rozwiązania.
Gospodarka obiegu zamkniętego
Inicjatorem projektu jest Haldex, spółka z grupy Holdingu KW, z doświadczeniem w przetwarzaniu skał płonnych z kopalń PGG. – Współpraca odpowiada założeniom gospodarki obiegu zamkniętego, wykorzystując odpady w celach gospodarczych i ograniczając ich negatywny wpływ na środowisko – wyjaśnił Przemysław Danielewski, prezes Haldeksu.
Maciej Harat, szef Holdingu KW, podkreślił, że celem jest wykorzystanie potencjału technologicznego i kadrowego w nowych obszarach poza eksploatacją węgla. – Zagospodarowanie odpadów górniczych pozwala ograniczyć korzystanie z zasobów naturalnych i przywracać zdegradowane tereny do celów gospodarczych – stwierdził.
Prezes PGG Łukasz Deja wskazał, że projekt zmniejszy ilość składowanych łupków, umożliwiając odzyskanie terenów pokopalnianych na nowe cele społeczno-biznesowe. – Wykorzystanie odpadów jako źródła cennego surowca to krok w stronę zrównoważonego rozwoju – podkreślił.
Współpraca z Tauronem
Projekt z Haldeksem i ICiMB to kolejny krok PGG w kierunku zrównoważonego zarządzania odpadami. Na przełomie czerwca i lipca 2025 roku PGG podpisała list intencyjny z Bioeko Grupa Tauron, dotyczący badania możliwości ponownego wykorzystania skały płonnej i kruszyw w różnych gałęziach przemysłu. Bioeko, z doświadczeniem w zagospodarowaniu odpadów z kopalń Tauronu Wydobycie (obecnie Południowy Koncern Węglowy), ma wspierać rozwój innowacyjnych metod przetwarzania odpadów zgodnie z gospodarką obiegu zamkniętego. Kruszywa z łupków, przy odpowiedniej kontroli jakości, mogą zastępować surowce naturalne wydobywane metodą odkrywkową, np. w budownictwie drogowym.
Źródło: PAP
