Minister przemysłu Marzena Czarnecka ogłosiła, że Plan działań dla zrównoważonego rozwoju przemysłu stalowego w Polsce powstanie do 26 września 2025 roku, a nowelizacja ustawy górniczej ma trafić do Sejmu przed wakacjami. Oba projekty mają wesprzeć transformację branż energochłonnych, uwzględniając konkurencyjność, dekarbonizację i bezpieczeństwo energetyczne.
Minister przemysłu Marzena Czarnecka przedstawiła kluczowe inicjatywy resortu podczas briefingu w Katowicach. Zapowiedziała finalizację „Planu działań dla zrównoważonego rozwoju przemysłu stalowego w Polsce” do 26 września 2025 roku oraz skierowanie nowelizacji ustawy górniczej do Sejmu przed wakacjami sejmowymi. Oba projekty mają na celu poprawę sytuacji branż hutniczej i górniczej, wspierając transformację energetyczną i konkurencyjność polskiej gospodarki.
Plan dla hutnictwa
Projekt „Planu działań dla zrównoważonego rozwoju przemysłu stalowego w Polsce”, upubliczniony 13 czerwca 2025 roku, ma charakter interwencyjny i systemowy, odpowiadając na trudną sytuację branży hutniczej w Polsce i Europie. Opracowany przez ponadresortowy zespół pod kierownictwem minister Czarneckiej, obejmuje sześć obszarów: konkurencyjność, bezpieczeństwo, środowisko, energię, dekarbonizację oraz gospodarkę o obiegu zamkniętym. W skład zespołu wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu, Ministerstwa Aktywów Państwowych, Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Polskich Sieci Elektroenergetycznych oraz Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej. Po spotkaniu 27 czerwca w Katowicach do zespołu dołączyli przedstawiciele związków zawodowych, co ma zapewnić szerszą perspektywę społeczną.
Podczas prekonsultacji minister Czarnecka wskazała na kluczowe wyzwania:
- W hutach elektrycznych energia może stanowić nawet 40 procent kosztów produkcji. Branża postuluje cenę energii dla przemysłów energochłonnych na poziomie 60 euro/MWh, co mogłoby zostać wsparte unijnym funduszem.
- Problem składowania odpadów hutniczych wymaga nowych regulacji.
- Eksport złomu z Polski ogranicza jego dostępność dla krajowych hut, co wymaga działań na poziomie regulacyjnym, np. ograniczenia handlu złomem poza granice.
– Sytuacja przemysłu stalowego jest trudna nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Mam nadzieję, że dokument do 26 września zadowoli wszystkie strony, w tym społeczną – powiedziała Czarnecka. Resort planuje dalsze konsultacje w lipcu i sierpniu, angażując związki zawodowe i pracodawców, aby wypracować kompleksowe rozwiązania.
Plan proponuje m.in. wyłączenie Chin i Indii, największych producentów stali, z postępowań w zamówieniach publicznych, co jest zgodne z wyrokiem TSUE z 22 października 2024 roku, oraz wsparcie autoprodukcji energii OZE dla przemysłu energochłonnego poprzez liberalizację zasad budowy linii bezpośrednich i zachęty finansowe.
Nowelizacja ustawy górniczej
Minister Czarnecka potwierdziła, że nowelizacja ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego jest na końcowym etapie procedowania w rządzie, z planowanym skierowaniem do Sejmu przed wakacjami sejmowymi (lipiec 2025). Projekt, który trafił do Komitetu Stałego Rady Ministrów 24 czerwca, ma wejść w życie 1 stycznia 2026 roku. Kluczowe założenia to:
- Dotacje budżetowe na świadczenia dla pracowników likwidowanych kopalń, w tym jednorazowe odprawy zwiększone z 120 tysięcy złotych do 170 tysięcy złotych (propozycja zwolnienia z podatku dochodowego) oraz urlopy górnicze (do 4 lat dla pracowników dołowych, do 3 lat dla przeróbki) dla wszystkich zakładów objętych Nowym Systemem Wsparcia (PGG, PKW, Węglokoks Kraj).
- Proces likwidacji będzie prowadzony przez przedsiębiorstwa górnicze z dotacjami, zamiast przez spółkę restrukturyzacyjną.
- Możliwość przekazywania zbędnych nieruchomości i ruchomości na cele publiczne, np. systemy odwadniania, oraz wydobywanie metanu bez koncesji.
Konsultacje projektu przyniosły ok. 800 uwag, w tym postulaty rozszerzenia urlopów górniczych i zwiększenia odpraw. Ministerstwo rozważa dwa warianty: „małą” nowelizację obecnej ustawy oraz „dużą” ustawę o transformacji górnictwa i regionów górniczych. Wpływ na budżet oszacowano na 9,125 miliarda złotych w ciągu 10 lat, w tym 8,347 miliarda zotychł kosztów dla budżetu państwa i 183 milionów złotych dla NFOŚiGW.
– Procedowanie ustawy jest na ostatniej prostej. Komitet Stały zbierze się 7 lipca, a notyfikacja pomocy publicznej w KE postępuje – zapewniła Czarnecka, wskazując na rozmowy z dyrekcją ds. konkurencyjności KE w Brukseli.
Źródło: PAP