Gliwice wkroczyły na zieloną ścieżkę transformacji energetycznej, dzięki podpisaniu umów kredytowych z PKO BP na 82 mln zł oraz rekordowemu dofinansowaniu z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Park Zielonej Energii, wart 475 mln zł, to przełomowa inwestycja łącząca spalarnię odpadów, farmę solarno-termiczną i nowoczesny magazyn ciepła.
Gliwice stawiają na zieloną rewolucję w ciepłownictwie. W lipcu 2025 roku Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (PEC) Gliwice podpisało z PKO BP umowy kredytowe na 82 mln zł, które sfinansują kluczowy etap budowy Parku Zielonej Energii – kompleksu łączącego instalację wielopaliwową, farmę solarno-termiczną i magazyn ciepła. Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na 475 mln zł, z czego 271 mln zł pochodzi z Funduszu Modernizacyjnego NFOŚiGW, a 116 mln zł to dodatkowe dotacje na odnawialne źródła energii (OZE). Projekt wspierany jest także przez lokalny samorząd, który widzi w nim szansę na zrównoważony rozwój miasta.
Park Zielonej Energii, zlokalizowany przy ul. Królewskiej Tamy, ma zrewolucjonizować gliwickie ciepłownictwo, eliminując węgiel i wprowadzając nowoczesne technologie kogeneracji oraz OZE. Projekt, którego realizacja zakończy się w lipcu 2028 roku, wpisuje się w unijną strategię neutralności klimatycznej i może stać się wzorem dla innych miast średniej wielkości w Polsce.
Co powstanie?
Park Zielonej Energii to kompleksowa inwestycja, która zintegruje kilka kluczowych elementów:
- Spalarnia odpadów: Rocznie przetworzy 40 tys. ton odpadów komunalnych, w tym frakcję wysokokaloryczną (pre-RDF, 30 tys. ton), wielkogabarytowe odpady (10 tys. ton) i osady ściekowe (do 5 tys. ton).
- Blok parowy: Wyposażony w kocioł wielopaliwowy o mocy 21 MWt (ciepło) i 4 MWe (energia elektryczna), działający w wysokosprawnej kogeneracji z dwustopniową kondensacją spalin i pompą ciepła.
- Farma solarno-termiczna: Największa w Polsce, z ponad 1000 paneli termicznych o mocy 13,5 MW, zlokalizowana na 37 tys. m² nieużytków przy ciepłowni.
- Magazyn ciepła: Cylindryczny zbiornik o pojemności 12 tys. m³ i wysokości 35 m, zdolny magazynować do 700 MWh energii cieplnej, zapewniając stabilność dostaw w pochmurne dni.
Inwestycja, zajmująca 1,1 ha przy gliwickiej ciepłowni, obejmuje także 50-metrowy komin z wieżą widokową, z której mieszkańcy będą mogli podziwiać panoramę miasta. Wykonawcami są konsorcjum Mostostal Zabrze, Oschatz Power GmbH i Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów (blok energetyczny, 368,4 mln zł) oraz AB Industry z Ożarowa Mazowieckiego (farma solarna, 84,7 mln zł). Inżynierem kontraktu jest konsorcjum Energopomiaru i Antea Polska.
Jak to działa? Prąd i ciepło z odpadów i słońca
Park Zielonej Energii łączy innowacyjne technologie, by produkować energię i ciepło w sposób zrównoważony. Sercem systemu jest parowy kocioł wielopaliwowy z paleniskiem rusztowym, który przetwarza odpady nienadające się do recyklingu, takie jak zanieczyszczony papier, tekstylia czy odpady higieniczne.
Rocznie instalacja przetworzy 40 tys. ton odpadów, produkując 20 tys. MWh energii elektrycznej (zapotrzebowanie 10 tys. gospodarstw domowych) i 490 tys. GJ ciepła (25% zapotrzebowania Gliwic). Palniki rozruchowe i podtrzymujące spalanie zasilane są gazem ziemnym, a zaawansowane systemy odpylania, odsiarczania i odazotowania spalin zapewniają minimalny wpływ na środowisko.
Farma solarno-termiczna, działająca od maja do września, dostarczy ciepło głównie do podgrzewania wody użytkowej. Jej 13,5 MW mocy pozwoli zmniejszyć zużycie węgla o 1,5 tys. ton rocznie. Nadwyżki ciepła trafią do magazynu o pojemności 12 tys. m³, który zapewni stabilność dostaw w pochmurne dni. Energia elektryczna zasili Krajowy System Elektroenergetyczny, a ciepło trafi do miejskiej sieci ciepłowniczej, w tym do instytucji w ramach Gliwickiego Klastra Energii.
Zero węgla, maksimum innowacji
Celem PEC Gliwice jest całkowita eliminacja węgla w ciepłownictwie, co czyni Park Zielonej Energii kluczowym krokiem w dekarbonizacji sektora komunalnego. Inwestycja zmniejszy zużycie węgla o 25 tys. ton rocznie i emisję CO₂ o 40 tys. ton (13% w stosunku do obecnego poziomu 230 tys. ton). Wykorzystanie odpadów komunalnych i energii słonecznej w wysokosprawnej kogeneracji, wspartej pompą ciepła i magazynem ciepła, zapewnia wysoką efektywność energetyczną i minimalny wpływ na środowisko.
Projekt wpisuje się w unijną strategię neutralności klimatycznej do 2050 roku, łącząc OZE z gospodarką obiegu zamkniętego. Innowacje, takie jak magazyn ciepła zintegrowany z farmą solarną, są unikalne w skali Polski i rzadkie w Europie. Gliwice, wyróżnione przez Komisję Europejską w ramach Intelligent Cities Challenge, mogą stać się liderem zielonej transformacji.
Współpraca lokalna, finansowanie europejskie
Park Zielonej Energii to przykład skutecznej współpracy między samorządem, lokalnymi firmami i instytucjami finansowymi. Projekt finansowany jest z kilku źródeł:
- Kredyty PKO BP: 82 mln zł na instalację wielopaliwową i farmę solarną.
- Fundusz Modernizacyjny NFOŚiGW: 271 mln zł, w tym 116 mln zł na OZE.
- Lokalny samorząd: Wsparcie organizacyjne i strategiczne, w tym integracja z Gliwickim Klastrem Energii.
Wykonawcy – konsorcjum Mostostal Zabrze, Oschatz Power GmbH i PRUiM oraz AB Industry – to w dużej mierze lokalne firmy, co wzmacnia gospodarkę regionu. Inwestycja, wspierana przez unijne fundusze, pokazuje, jak środki UE mogą napędzać realne zmiany w polskich miastach. Projekt zyskał też uznanie na arenie międzynarodowej, dzięki nagrodzie w ramach Intelligent Cities Challenge
Źródło: PAP
