Niemiecka energetyka wiatrowa na lądzie odnotowała w pierwszej połowie 2025 roku najlepsze wyniki od 2017 roku, z uruchomieniem 409 nowych turbin o mocy 2,2 GW i rekordowymi 7,8 GW zatwierdzonych projektów – donosi Niemieckie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (BWE). Pomimo tych sukcesów, tempo ekspansji nadal nie spełnia celów określonych w ustawie o odnawialnych źródłach energii (EEG), która zakłada osiągnięcie 115 GW mocy zainstalowanej do 2030 roku.
Niemcy, lider w europejskiej transformacji energetycznej (Energiewende), stawiają na odnawialne źródła energii (OZE), aby do 2030 roku osiągnąć 80% udziału energii elektrycznej z OZE. Energetyka wiatrowa na lądzie odgrywa kluczową rolę w tym procesie, wspierana przez reformy ułatwiające wydawanie pozwoleń i zmniejszenie zależności od importu paliw kopalnych, szczególnie po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Jednak, jak wynika z raportu BWE opublikowanego 15 lipca 2025 roku, mimo rekordowego półrocza w 2025 roku, sektor wiatrowy nadal nie osiąga tempa potrzebnego do realizacji celów określonych w ustawie o odnawialnych źródłach energii (EEG).
W pierwszej połowie 2025 roku Niemcy uruchomiły 409 nowych turbin wiatrowych o mocy 2,2 GW, co stanowi wzrost o 67% w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku. Zatwierdzono również rekordowe 7,8 GW nowych projektów, a czas oczekiwania na pozwolenia skrócono o ponad 20%, do 18 miesięcy. Pomimo tych osiągnięć, BWE ostrzega, że obecne tempo ekspansji jest niewystarczające, by osiągnąć cel 115 GW mocy zainstalowanej do 2030 roku. Jakie czynniki napędzają rozwój sektora, jakie bariery go hamują, i jakie kroki powinien podjąć rząd, aby przyspieszyć transformację energetyczną? W artykule przeanalizujemy dane BWE, reformy regulacyjne i wyzwania związane z infrastrukturą sieciową oraz transportem.
Rekordowe półrocze
Według danych BWE i VDMA Power Systems, pierwsza połowa 2025 roku była przełomowa dla niemieckiej energetyki wiatrowej na lądzie:
- Uruchomiono 409 turbin o łącznej mocy 2,2 GW, co oznacza wzrost o 67% w porównaniu z pierwszą połową 2024 roku, kiedy zainstalowano około 1,3 GW.
- Zatwierdzono 7,8 GW nowych projektów, co stanowi skok o 55% w porównaniu z 5 GW w pierwszej połowie 2024 roku. To najwyższy wynik od 2016 roku.
- Średni czas oczekiwania na pozwolenia na budowę turbin wiatrowych spadł o ponad 20%, z około 23 miesięcy w 2024 roku do 18 miesięcy w 2025 roku.
Baerbel Heidebroek, szefowa BWE, stwierdziła: „Energia wiatrowa wraca na właściwe tory”, podkreślając pozytywny wpływ reform administracyjnych i zwiększonego wsparcia politycznego.
W 2023 roku Niemcy zainstalowały 3,6 GW nowych mocy wiatrowych na lądzie, co było ponad dwukrotnym wzrostem w porównaniu z latami 2018–2022, kiedy rocznie instalowano średnio 1,5 GW. W 2024 roku kraj osiągnął 15 GW w aukcjach na nowe moce, co jest rekordem w skali europejskiej i czterokrotnie więcej niż w 2023 roku. Pierwsza połowa 2025 roku potwierdza kontynuację tego trendu, ale wciąż pozostaje w tyle za wymaganiami EEG, które zakładają podwojenie mocy zainstalowanej z obecnych około 60 GW do 115 GW do 2030 roku.
Czynniki napędzające rozwój
W ostatnich latach rząd Niemiec wprowadził szereg reform, które znacząco wspierają rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. Jednym z kluczowych kroków było uproszczenie procedur wydawania pozwoleń. W ramach pakietu regulacji o nazwie Wind-an-Land-Gesetz (WaLG), uproszczono procesy planowania i administracyjne związane z budową turbin wiatrowych. Zmiany te skróciły czas oczekiwania na decyzje oraz zredukowały poziom biurokracji, co ma bezpośredni wpływ na zwiększenie liczby realizowanych inwestycji.
Kolejnym istotnym elementem wsparcia dla OZE było wdrożenie unijnych przepisów, które w 2024 roku wprowadziły w Niemczech zasadę „nadrzędnego interesu publicznego” dla projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii. Oznacza to, że inwestycje w OZE nie mogą być łatwo blokowane z powodów środowiskowych, jeśli nie zostaną uwzględnione nadrzędne cele klimatyczne i bezpieczeństwa energetycznego. Nowe regulacje znacznie ograniczyły możliwość wstrzymywania projektów przez lokalne społeczności czy organizacje ekologiczne.
Ponadto, niemiejski regulator rynku energii – Bundesnetzagentur (BNetzA) – w 2024 roku zdecydowanie zwiększył skalę aukcji na nowe moce w lądowej energetyce wiatrowej. Łączny wolumen ogłoszonych przetargów osiągnął poziom blisko 15 GW, co stanowi rekordowy wynik w historii kraju. Dla porównania, jest to ponad czterokrotność mocy zainstalowanej w Niemczech w 2023 roku. Taka skala przetargów ma na celu nie tylko przyspieszenie transformacji energetycznej, ale również pobudzenie inwestycji w nowe technologie i rozwój infrastruktury.
Inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 roku przyspieszyła wysiłki Niemiec na rzecz uniezależnienia się od importowanych paliw kopalnych. Energetyka wiatrowa, jako lokalne i odnawialne źródło energii, stała się kluczowym elementem strategii bezpieczeństwa energetycznego. Szybki rozwój sektora wiatrowego zmniejsza zależność od gazu i węgla, wspierając cele dekarbonizacji.
Energetyka wiatrowa generuje znaczące korzyści gospodarcze, w tym tysiące miejsc pracy. W 2019 roku sektor zatrudniał 105 tys. osób w Niemczech, a nowe inwestycje w 2025 roku mogą zwiększyć tę liczbę. Projekty wiatrowe wspierają również lokalne społeczności poprzez podatki od nieruchomości i tańszą energię dla biznesu.
Główne bariery i wyzwania
Pomimo rekordowych wyników, obecne tempo instalacji (2,2 GW w pierwszej połowie 2025 roku) nie wystarczy, by osiągnąć cel 115 GW do 2030 roku. Aby zrealizować plany EEG, Niemcy muszą instalować średnio 10 GW rocznie, co wymaga podwojenia obecnego tempa. BWE podkreśla, że brak wystarczających inwestycji w infrastrukturę i biurokracja nadal hamują rozwój.
Modernizacja sieci elektroenergetycznych pozostaje jednym z największych wyzwań:
- Kluczowe projekty linii przesyłowych, takie jak SuedLink i SuedOstLink, mają zostać ukończone do 2025 roku, ale sprzeciw lokalnych społeczności i biurokracja mogą opóźnić harmonogram.
- Niewystarczająca przepustowość sieci w północnych Niemczech, gdzie koncentruje się energetyka wiatrowa, utrudnia przesył energii do przemysłowych regionów południa.
- Rosnąca liczba turbin wymaga rozbudowy sieci dystrybucyjnych i przesyłowych oraz inwestycji w magazyny energii, aby zapewnić stabilność systemu.
Źródło: Reuters / Baltic Wind