Grupa MOL rozpoczęła regularne dostawy kazachskiej ropy dzięki umowie z państwowym gigantem KazMunayGas. Pierwsza partia 85 tysięcy ton surowca popłynęła z portu Noworosyjsk do chorwackiego Omišalja, otwierając nowy rozdział w dywersyfikacji dostaw energii.
Grupa MOL ogłosiła przełom w dostawach ropy: 85 tysięcy ton kazachskiego surowca, dostarczonego przez KazMunayGas (KMG), dotarło tankowcem z rosyjskiego portu Noworosyjsk do chorwackiego Omišalja. To pierwsza partia w ramach nowej umowy, która ma zapewnić regularne dostawy kazachskiej ropy do rafinerii MOL-u w Europie Środkowo-Wschodniej.
Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę i wprowadzeniu unijnych sankcji na import ropy z Rosji (od 5 grudnia 2022 roku), Europa Środkowo-Wschodnia stanęła przed wyzwaniem znalezienia alternatywnych źródeł energii. Kazachstan, z jego ogromnymi zasobami ropy (ok. 30 miliardów baryłek rezerw), stał się jednym z kluczowych partnerów. Dostawy przez Chorwację, omijające tradycyjne rosyjskie rurociągi, takie jak Przyjaźń, to nie tylko logistyczny sukces, ale i sygnał, że region szuka nowych dróg do bezpieczeństwa energetycznego.
Regionalny gracz z globalnymi ambicjami
Grupa MOL, założona w 1991 roku na Węgrzech, to jeden z największych graczy na rynku naftowym i gazowym w Europie Środkowo-Wschodniej. Firma działa w 10 krajach, zatrudnia ponad 24 tysiące pracowników i zarządza siecią ponad 2400 stacji paliw w regionie, w tym w Polsce, na Węgrzech, Słowacji i Chorwacji. MOL jest kluczowym dostawcą paliw, obsługując 25% rynku w tych krajach, a jego rafinerie – w Százhalombatta (Węgry) i Bratysławie (Słowacja) – przetwarzają rocznie 20 milionów ton ropy, produkując benzynę, olej napędowy i produkty petrochemiczne. W Polsce MOL, poprzez przejęte stacje Lotosu, umacnia swoją pozycję, planując do końca 2025 roku rebranding ponad 100 stacji franczyzowych.
Rafineria Slovnaft w Bratysławie odgrywa szczególną rolę jako centrum testowania różnych gatunków ropy. Dzięki nowoczesnej infrastrukturze zakład jest w stanie przerabiać zarówno lekką ropę z Kazachstanu (KEBCO), jak i cięższe gatunki z Bliskiego Wschodu, co daje MOL-owi elastyczność w dostosowywaniu się do zmiennych warunków rynkowych. Współpraca z KazMunayGas pozwala MOL-owi nie tylko zabezpieczyć dostawy, ale i budować globalne ambicje, wzmacniając pozycję w regionie i poza nim.
Z Azji Środkowej do Europy
KazMunayGas (KMG), państwowy koncern naftowo-gazowy Kazachstanu, to kluczowy gracz na globalnym rynku energetycznym, zarządzający 30% krajowej produkcji ropy (ok. 1,8 miliona baryłek dziennie w 2024 roku). Kazachstan, z rezerwami szacowanymi na 30 miliardów baryłek, jest jednym z 15 największych producentów ropy na świecie, a jego złoża, takie jak Kaszagan, Karachaganak i Tengiz, dostarczają wysokiej jakości surowca (KEBCO), cenionego za niską zawartość siarki. KMG kontroluje nie tylko wydobycie, ale i kluczową infrastrukturę, w tym Konsorcjum Rurociągu Kaspijskiego (CPC), które transportuje 80% kazachskiego eksportu ropy do portu Noworosyjsk nad Morzem Czarnym.
Historia współpracy MOL-u z KMG sięga 2004 roku, kiedy firmy rozpoczęły wspólne projekty w sektorze naftowym i gazowym. W 2024 roku podpisano nową umowę, która obejmuje dostawy ropy do rafinerii MOL-u oraz wspólne inwestycje w technologie wydobywcze i petrochemiczne. Pierwsza partia 85 tysięcy ton ropy z pola Kaszagan, dostarczona w sierpniu 2025 roku do Chorwacji, to efekt zacieśniania tych relacji. Kazachstan widzi w MOL-u partnera do zwiększenia obecności na rynkach UE, szczególnie w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie popyt na alternatywy dla rosyjskiej ropy rośnie. KMG, poprzez swoją spółkę zależną Rompetrol Rafinare, kontroluje także rafinerię Petromidia w Rumunii, która przetwarza kazachską ropę, wzmacniając wpływy w regionie.
Jak ropa trafia do Europy Środkowej
Pierwsza partia kazachskiej ropy dla MOL-u – 85 tysięcy ton – została przetransportowana tankowcem Alatau, należącym do Kazmortransflot, z portu Noworosyjsk nad Morzem Czarnym do terminala naftowego w Omišalj w Chorwacji w sierpniu 2025 roku. Stamtąd surowiec trafił rurociągiem Adria (JANAF) do rafinerii MOL-u, głównie w Bratysławie (Slovnaft) i Százhalombatta (Duna).
Terminal w Omišalj jest punktem dla dostaw ropy do Europy Środkowej, umożliwiając transport morski bez zależności od rosyjskiego rurociągu Przyjaźń. W 2024 roku Chorwacja zmodernizowała infrastrukturę JANAF, zwiększając jej zdolności przesyłowe, co ułatwiło MOL-owi import kazachskiego surowca.
Dalsza dystrybucja ropy do rafinerii MOL-u opiera się na dobrze rozwiniętej sieci rurociągów i transportu kolejowego. Rafineria Slovnaft w Bratysławie, kluczowa dla regionu, przetwarza 6 milionów ton ropy rocznie, dostarczając paliwa na Słowację, Węgry, Czechy i Austrię. Százhalombatta, z kolei, zaopatruje głównie Węgry i południową Polskę. Współpraca z KMG, wsparta unijnymi inwestycjami w infrastrukturę morską i rurociągową, wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne regionu, umożliwiając elastyczne dostawy.
Źródło: MOL / PAP
