W Urszulinie wspólnota mieszkaniowa bloku z 32 lokalami, po roku od zastąpienia kotłowni węglowej kaskadą sześciu pomp ciepła Stiebel Eltron, obniżyła koszty ogrzewania i ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) o 66 procent. Inwestycja, sfinansowana w połowie z programu Grant OZE, spłaciła się w niespełna rok, przynosząc oszczędności rzędu 180 tysięcy złotych. Eksperci podkreślają, że pompy ciepła to efektywna i uniwersalna technologia, wspierana przez rządową strategię transformacji ciepłownictwa do 2040 roku.
Od 1 czerwca 2024 roku mieszkańcy 32-lokalowego bloku w Urszulinie (pow. 1600 m², 80 mieszkańców) korzystają z systemu grzewczego opartego na kaskadzie sześciu monoblokowych pomp ciepła powietrze-woda Stiebel Eltron HPA-O 13 Premium o łącznej mocy 78 kW. Zastąpiły one kotłownię węglową, obniżając roczne koszty ogrzewania i c.w.u. o ok. 66 procent – z 274 tysiące złotych do ok. 94 tysiące złotych. Inwestycja, warta 310 tysięcy złotych netto, została w połowie sfinansowana z programu Grant OZE, a z uwzględnieniem 8 procent VAT realny koszt dla wspólnoty wyniósł 180 tysięcy złotych, co spłaciło się w niespełna rok.
Koszty eksploatacji: Zużycie energii wyniosło 49,5 tysiąca kWh (koszt ok. 58 tysięcy złotych, nieznacznie powyżej zakładanych 47 tysięcy kWh z powodu zimnego maja). Obejmują one energię na centralne ogrzewanie (CO), c.w.u. i serwisowanie.
Oszczędności indywidualne: Przykładowo, w jednym z mieszkań rachunki za CO i c.w.u. spadły z 10 tysiącami złotych do 2,4 tysiąca złotych rocznie.
Komfort: System utrzymuje temperaturę ok. 24°C w mieszkaniach, nawet przy temperaturach zewnętrznych znacznie poniżej zera. Dwie pompy w kaskadzie dedykowane są do c.w.u., wspierane przez trzy zbiorniki 500 l i bufor CO 700 l.
Technologia i realizacja
Budynek z 2014 roku, ocieplony styropianem (10 cm) i wyposażony w okna dwuszybowe, ma zapotrzebowanie cieplne ok. 60 kW/m²/rok. Średnie dobowe zużycie c.w.u. wynosi 2 m³, z szczytem 0,8 m³/godz. Kaskada pomp ciepła, zamontowana na 30 m² działki, zasila istniejące grzejniki dzięki wysokim temperaturom zasilania. Projekt i montaż nadzorowała firma Goleniewski Pompy Ciepła, zapewniająca także serwis.
- Efektywność: Pompy osiągają wysoki współczynnik COP nawet przy ujemnych temperaturach, co potwierdza ich skuteczność w trudnych warunkach zimowych.
- Cisza: Obawy mieszkańców o hałas okazały się bezpodstawne – urządzenia są niemal niesłyszalne.
- Harmonogram: Wniosek o Grant OZE złożono w lutym 2024, prace rozpoczęto w maju po uzyskaniu 50 procent dofinansowania, a system uruchomiono w czerwcu (c.w.u.) i jesienią (CO).
Program Grant OZE
Program Grant OZE, finansowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego, wspiera inwestycje w odnawialne źródła energii w budynkach wielorodzinnych. Oferuje do 50 procent zwrotu kosztów netto na zakup i montaż pomp ciepła, magazynów energii czy innych urządzeń OZE. W przypadku modernizacji istniejących instalacji wymagane jest zwiększenie mocy o min. 25 procent. Dofinansowanie wypłacane jest po zakończeniu inwestycji na podstawie faktur netto, bez limitów kwotowych. W Urszulinie grant pokrył 155 tysiące złotych, a wspólnota zapłaciła 24 tysiące złotych VAT.
Strategia transformacji ciepłownictwa
W maju 2025 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło założenia „Strategii transformacji ciepłownictwa do 2040 roku”, zakładające elektryfikację sektora i wykorzystanie pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz kotłów elektrodowych. Ciepłownictwo, odpowiadające za 1/3 zużycia energii pierwotnej i 20 procent emisji CO2 w Polsce, ma przejść na technologie bezemisyjne. Strategia podkreśla:
- Stabilność cen: Systemy OZE są mniej podatne na wahania cen paliw, zapewniając przewidywalność kosztów.
- Magazyny ciepła: Kluczowe dla stabilizacji systemów i przechowywania nadwyżek energii.
- Niezależność energetyczna: Rozwój lokalnych źródeł ciepła zwiększa bezpieczeństwo mieszkańców.
Źródło: Stiebel Eltron Polska
