Optymalizacja systemów HVAC i nowoczesne technologie chłodzenia pozwalają biurom ograniczyć zużycie energii nawet o 40 procent. Inteligentne sterowanie, free cooling i integracja z systemami AI pomagają utrzymać komfort pracowników, jednocześnie zmniejszając rosnące rachunki za energię.

• Systemy HVAC odpowiadają w typowych biurowcach za 40-60 procent zużycia energii; ich optymalizacja może przynieść oszczędności rzędu 30-40 procent.
• Audyt energetyczny ujawnia straty w wentylacji, chłodzeniu i ogrzewaniu, pozwalając dostosować harmonogramy pracy i wymienić przestarzałe urządzenia.
• Wdrożenie Building Management System (BMS) umożliwia inteligentne sterowanie temperaturą, wilgotnością i wentylacją, co redukuje energię zużywaną poza godzinami szczytu o 15-25 procent.
• Technologie free cooling, chłodzenie adiabatyczne oraz magazynowanie chłodu pozwalają ograniczyć pracę sprężarek i chillera, obniżając koszty nawet o 20-30 procent latem.
• Integracja IoT, AI i pomp ciepła z odnawialnych źródeł energii umożliwia monitorowanie zużycia i predykcyjne zarządzanie budynkiem, zwiększając efektywność energetyczną i spełniając wymogi ESG.

Właściciele budynków, dysponujących łączną powierzchnią komercyjną ponad 10 milionów metrów kwadratowych, muszą mierzyć się z rosnącymi rachunkami za prąd i ciepło, które w ciągu roku podskoczyły średnio o 20 procent. Kluczową rolę w tym bilansie odgrywają systemy HVAC – ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji – które w typowym biurowcu odpowiadają nawet za 40–60 procent całkowitego zużycia energii. W praktyce oznacza to, że nieoptymalnie skonfigurowane instalacje, takie jak nadmierne chłodzenie lub ogrzewanie pustych sal konferencyjnych czy praca pomp i sprężarek poza rzeczywistym zapotrzebowaniem, generują straty na poziomie 20–30 procent zużywanej energii. W skali całego roku przekłada się to na setki tysięcy złotych niepotrzebnych wydatków dla właścicieli budynków. W dobie rosnących taryf i presji regulacyjnej, te pozornie techniczne problemy mają realny wpływ na wyniki finansowe i konkurencyjność obiektów komercyjnych.

Optymalizacja HVAC stała się więc nie tylko sposobem na ograniczenie kosztów, ale także elementem strategii przyciągania najemców – międzynarodowe korporacje, szczególnie z Azji i USA, oczekują od budynków certyfikatów ekologicznych, niskich stawek czynszu oraz komfortu pracy. Inwestycje w inteligentne sterowanie, systemy free cooling, automatyzację harmonogramów pracy oraz modernizację urządzeń pozwalają zmniejszyć zużycie energii nawet o 30–40 procent, zapewniając szybki zwrot nakładów.

Pierwszy krok do oszczędności

Każda poważna optymalizacja zaczyna się od audytu energetycznego – to pierwszy i kluczowy krok, który pozwala zidentyfikować straty i wskazać kierunki modernizacji. Specjaliści od efektywności energetycznej dokonują kompleksowych pomiarów: przepływu powietrza w kanałach wentylacyjnych, temperatury w przewodach chłodniczych, zużycia sprężarek i pomp, a także oceny pracy systemów odzysku ciepła. Dzięki temu można wychwycić niewidoczne na co dzień marnotrawstwo – np. nadmierne chłodzenie w godzinach nocnych, które w biurowcu klasy A w Warszawie może stanowić nawet 25 procent całkowitego zużycia energii, czy filtry wentylacyjne zatkane kurzem, które zwiększają opór przepływu o 15 procent, podnosząc koszty pracy systemów HVAC.

Rezultatem audytu nie są tylko suche liczby – powstaje mapa drogi dla modernizacji budynku. Na jej podstawie zarządca przygotowuje strategię obejmującą wymianę przestarzałych urządzeń, instalację pomp i sprężarek o wyższej efektywności, poprawę izolacji przewodów oraz integrację wszystkich systemów z BMS (Building Management System). Taki system zarządzania budynkiem dostosowuje pracę HVAC do rzeczywistego zapotrzebowania i godzin szczytu, co pozwala na znaczną redukcję kosztów operacyjnych.

Koszt audytu, wynoszący typowo od 50 do 100 tysięcy złotych dla obiektu o powierzchni około 10 tysięcy metrów kwadratowych, szybko się zwraca. Redukcja zużycia energii o 10–20 procent przekłada się na oszczędności rzędu 200 tysięcy złotych rocznie, a dodatkowe możliwości taryf dynamicznych pozwalają taniej magazynować chłód nocą, gdy prąd kosztuje mniej nawet o połowę.

Audyt często ujawnia także krytyczne problemy techniczne: stare chillery zasilane prądem bez inwerterów mogą zużywać o 30 procent więcej energii niż nowoczesne modele, a niedostatecznie izolowane przewody doprowadzają do ucieczki ciepła na wzór dziurawego wiadra. Wiedza zdobyta podczas audytu daje zarządcy moc negocjacyjną wobec dostawców energii, umożliwia precyzyjne planowanie modernizacji i wprowadzenie działań, które realnie obniżają koszty, zwiększając komfort najemców i ekologiczność budynku.

BMS zmienia reguły gry

Wdrożenie BMS (Building Management System) rewolucjonizuje zarządzanie HVAC, zamieniając tradycyjne systemy w inteligentną sieć reagującą na potrzeby budynku. Czujniki obecności, jakości powietrza i temperatury umożliwiają uruchamianie wentylacji jedynie wtedy, gdy przebywają w pomieszczeniach ludzie, co pozwala zaoszczędzić 15–25% energii poza godzinami szczytu. W praktyce, w biurowcu z 500 pracownikami, BMS utrzymuje temperaturę na poziomie 24°C latem, zamiast tradycyjnych 20°C – komfort pozostaje zachowany, a zużycie energii spada o kolejne 10%. Harmonogramy pracy urządzeń, zintegrowane z prognozami pogody, umożliwiają automatyczne wyłączanie agregatów w dni deszczowe czy przy chłodnym powietrzu zewnętrznym, korzystając z darmowego chłodu z natury.

System BMS upraszcza także konserwację i serwis. Zdalny monitoring filtrów, sprężarek i wilgotności redukuje awarie o około 30%, a utrzymanie wilgotności na poziomie 50% zapobiega rozwojowi pleśni bez nadmiernego osuszania. Wymiana tradycyjnych wentylatorów na energooszczędne modele z silnikami EC, zużywającymi nawet o połowę mniej energii, zwraca się w ciągu zaledwie 2 lat.

Firma Polonez Plus oferuje usługi w zakresie kompleksowej modernizacji systemów HVAC, a jej doświadczenie obejmuje ponad 200 tys. m² powierzchni biurowych i handlowych. Spółka działa w modelu „end-to-end”, co oznacza, że realizuje pełny zakres usług – od wstępnego projektowania instalacji, przez dostawę i montaż nowoczesnych urządzeń, aż po ich bieżący serwis i optymalizację pracy systemów. Polonez Plus integruje zaawansowane systemy automatyki, które monitorują temperaturę, wilgotność, jakość powietrza oraz obecność ludzi w pomieszczeniach. Dzięki inteligentnym algorytmom możliwe jest sterowanie urządzeniami w czasie rzeczywistym – włączanie wentylacji tylko tam, gdzie przebywają ludzie, regulacja chłodzenia i ogrzewania w zależności od aktualnych warunków zewnętrznych oraz dynamiczne dopasowywanie pracy agregatów chłodniczych czy pomp. Efekt jest wymierny – redukcja zużycia energii sięga nawet 30–40% w skali roku, przy zachowaniu komfortu termicznego i jakości powietrza dla użytkowników.

Firma prowadzi monitoring i serwis zdalny wszystkich systemów, a to pozwala na bieżąco diagnozować potencjalne awarie, optymalizować harmonogramy pracy urządzeń oraz reagować na zmieniające się warunki użytkowania budynku.