Debswana, główny producent diamentów w Botswanie, ponownie zmniejsza wydobycie w odpowiedzi na globalny spadek popytu i rosnącą popularność diamentów laboratoryjnych. Produkcja w 2025 roku zostanie zredukowana do 15 milionów karatów, co oznacza spadek o 40 procent w porównaniu z 2023 rokiem. Decyzja ta, wraz z czasowym zamknięciem kluczowych kopalń, wpłynie na gospodarkę Botswany, silnie zależną od eksportu diamentów.
Debswana Diamond Company, będąca joint venture rządu Botswany i globalnego giganta De Beers, ogłosiła w piątek, 6 czerwca 2025 roku, kolejne ograniczenie wydobycia diamentów w odpowiedzi na trudną sytuację na globalnym rynku. Firma, odpowiadająca za około 90 procent sprzedaży diamentów w Botswanie, zmaga się z niemal 50-procentowym spadkiem przychodów w 2024 roku, wynikającym z przedłużającego się spadku popytu oraz konkurencji ze strony tańszych diamentów laboratoryjnych.
Skala redukcji i przyczyny
Debswana planuje zmniejszyć wydobycie w 2025 roku do 15 mln karatów, co stanowi około 40 procentowy spadek w porównaniu z produkcją w 2023 roku. W 2024 roku firma już ograniczyła wydobycie o 27 procent, osiągając 17,93 miliona karatów. Główne przyczyny to:
- Spadek popytu na diamenty naturalne: Globalny rynek diamentów zmaga się z kryzysem od drugiej połowy 2023 roku, spowodowanym m.in. niepewnością makroekonomiczną i rosnącą popularnością diamentów laboratoryjnych.
- Cła nałożone przez USA: Amerykańskie taryfy dodatkowo komplikują sytuację, zwiększając presję na producentów.
- Konkurencja diamentów laboratoryjnych: Tańsze alternatywy z hodowli laboratoryjnych zyskują na popularności, zmniejszając popyt na diamenty naturalne.W odpowiedzi na te wyzwania Debswana wstrzymała produkcję w kluczowych kopalniach:
- Jwaneng Cut 9 i Orapa: Produkcja została czasowo zawieszona na trzy miesiące od maja 2025 roku.
- Letlhakane i Jwaneng Modular: Działalność tych zakładów została wstrzymana już w kwietniu 2025 roku.
Firma podkreśla, że przerwy w produkcji pozwolą na znaczne oszczędności w kosztach paliwa, energii elektrycznej i innych materiałów eksploatacyjnych. Długoterminowe projekty, takie jak przejście kopalni Jwaneng na eksploatację podziemną, będą kontynuowane, choć niektóre inwestycje kapitałowe zostaną spowolnione w celu redukcji kosztów.
Wpływ na gospodarkę Botswany
Botswana, największy producent diamentów pod względem wartości, jest silnie zależna od tego sektora. Diamenty odpowiadają za:
- 30–40 procent dochodów państwa,
- 75 procent przychodów z eksportu,
- około jednej trzeciej PKB.
Spadek przychodów Debswany, która w 2024 roku odnotowała 46–52 procentowy spadek sprzedaży (z 4,59 miliarda dolarów w 2022 roku do 1,53 miliarda dolarów w pierwszych dziewięciu miesiącach 2024 roku), poważnie wpływa na gospodarkę kraju. W 2024 roku PKB Botswany skurczyło się o 3 procent, a Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje dalszy spadek o 0,4 procent w 2025 roku.
Władze Botswany od lat próbują uniezależnić gospodarkę od diamentów, inwestując w sektory takie jak turystyka, finanse czy wydobycie miedzi, jednak diamenty nadal stanowią podstawę dochodów walutowych. Nowy prezydent Botswany, Duma Boko, zapowiedział reformę sektora, nakazując cięcie i polerowanie wszystkich diamentów w kraju przed eksportem, aby zwiększyć wartość dodaną i wspierać lokalne zatrudnienie. Obecnie tylko 10 procent diamentów jest przetwarzanych lokalnie.
Zatrudnienie i reakcje społeczne
Debswana zapewniła, że nie planuje przymusowych zwolnień, oferując zamiast tego dobrowolne odejścia. Firma, będąca największym pracodawcą w Botswanie poza sektorem publicznym, zatrudnia około 6400 osób, z czego ponad 93 procent to obywatele Botswany. Decyzja o cięciach produkcji budzi jednak obawy o dalsze pogorszenie sytuacji gospodarczej, zwłaszcza w kontekście wysokiego bezrobocia i spadku rezerw walutowych kraju.
Źródło: Reuters
