Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że Norwegia nie naruszyła praw człowieka, wydając w 2016 roku koncesje na poszukiwanie ropy naftowej i gazu ziemnego. Trybunał zaznaczył jednak, że przyszłe decyzje dotyczące wydobycia muszą uwzględniać pełną ocenę ich wpływu na klimat.
- ETPCz oddalił skargę Greenpeace i norweskiej organizacji młodzieżowej Natur og Ungdom, która twierdziła, że koncesje naruszają prawo do życia i ochrony mieszkania.
- Trybunał podkreślił, że w sprawach środowiskowych konieczne są szczegółowe analizy skutków dla klimatu, obejmujące emisje zarówno podczas wydobycia, jak i spalania surowców w krajach importujących.
- Wyrok nakłada na Norwegię obowiązek przeprowadzania takich analiz przed przyznaniem nowych koncesji wydobywczych w przyszłości.
- Minister energii Terje Aasland ocenił wyrok pozytywnie, podkreślając demokratyczny i solidny charakter procesów decyzyjnych w norweskim sektorze naftowym.
- Skarżące organizacje wskazują, że decyzja Trybunału będzie miała przełomowe znaczenie dla sprawiedliwości klimatycznej, wymuszając większą odpowiedzialność państw przy planowaniu nowych projektów wydobywczych.
Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) uznał we wtorek, że Norwegia nie naruszyła praw człowieka, wydając koncesje na poszukiwania ropy naftowej i gazu ziemnego w 2016 roku. Trybunał w Strasburgu rozpatrywał skargę Greenpeace oraz największej norweskiej organizacji młodzieżowej Natur og Ungdom, które twierdziły, że decyzje władz w Oslo naruszają prawo do życia oraz poszanowania życia rodzinnego i mieszkania, chronione Europejską Konwencją Praw Człowieka.
Sędziowie podkreślili jednak, że w sprawach środowiskowych, zwłaszcza takich, które wiążą się z wysokim ryzykiem szkód – w tym z wydobyciem ropy i gazu – niezbędne są pełne i szczegółowe analizy wpływu takich decyzji na klimat. Takie oceny powinny obejmować zarówno emisje powstające podczas wydobycia w kraju, jak i te wynikające z spalania surowców w państwach, do których zostaną wyeksportowane. Trybunał zwrócił uwagę, że dotychczas Norwegia nie przeprowadzała takich kompleksowych analiz przy wydawaniu koncesji wydobywczych.
Orzeczenie ETPCz nie uznaje działań Norwegii za naruszenie Konwencji, ale wskazuje na konieczność uwzględniania skutków klimatycznych w procesie decyzyjnym, co może mieć znaczenie dla przyszłych działań państw członkowskich w zakresie wydobycia paliw kopalnych.
Przyszłe koncesje muszą być oceniane pod względem wpływu na klimat
Dla skarżących organizacji – Greenpeace Norge i Natur og Ungdom – wyrok będzie miał przełomowe znaczenie. Choć Trybunał odrzucił ich skargę i nie uznał działań władz za naruszenie praw człowieka, wyrok wprowadza nowe zobowiązanie dla Norwegii: przyszłe decyzje dotyczące przyznawania koncesji na wydobycie ropy muszą być poprzedzone kompleksową oceną ich wpływu na klimat.
Sprawa rozpoczęła się w 2016 roku, kiedy władze w Oslo przyznały 10 licencji na poszukiwania ropy naftowej. Greenpeace i Natur og Ungdom argumentowały, że decyzje te naruszają konstytucję i prawa człowieka, a po przegranej w norweskich sądach skierowały sprawę do ETPCz w Strasburgu.
Według Frode Pleym z Greenpeace Norge, wyrok Trybunału jest „historyczny dla sprawiedliwości klimatycznej”, ponieważ wskazuje wyraźnie, że państwa mają obowiązek ocenić konsekwencje dla klimatu przed zatwierdzeniem nowych złóż ropy. W praktyce oznacza to, że choć władze Norwegii zostały uwolnione od odpowiedzialności za decyzje z 2016 roku, muszą uwzględniać skutki klimatyczne przy przyszłych przyznaniach koncesji.
Źródło: Reuters
