AstraZeneca zapowiada złożenie wniosku o zatwierdzenie regulacyjne dla baxdrostatu, innowacyjnego leku na nadciśnienie, jeszcze w IV kwartale 2025 roku. Lek, przejęty w 2023 roku poprzez akwizycję CinCor Pharma, wykazał w badaniu fazy III BaxHTN redukcję skurczowego ciśnienia krwi o 9,8 mmHg w dawce 2 mg w porównaniu do placebo, co uznano za przełom w leczeniu trudnego do opanowania nadciśnienia.

AstraZeneca przyspiesza prace nad baxdrostatem, eksperymentalnym lekiem na nadciśnienie tętnicze, który ma szansę zrewolucjonizować leczenie pacjentów z trudnym do opanowania nadciśnieniem. Firma zapowiedziała złożenie wniosku o zatwierdzenie regulacyjne w USA i Unii Europejskiej do końca IV kwartału 2025 roku, z potencjalnym dopuszczeniem do obrotu w 2026 roku. Baxdrostat, przejęty w ramach akwizycji CinCor Pharma w lutym 2023 roku, jest uznawany za strategiczny element długoterminowej oferty AstraZeneca w obszarze chorób kardiometabolicznych.

Baxdrostat działa poprzez selektywne blokowanie aldosteronu, hormonu odpowiedzialnego za regulację ciśnienia krwi, co odróżnia go od tradycyjnych terapii, takich jak inhibitory ACE czy beta-blokery. Badanie fazy III BaxHTN wykazało, że dawka 2 mg baxdrostatu w połączeniu ze standardową terapią obniżyła skurczowe ciśnienie krwi o 9,8 mmHg w porównaniu do placebo, co jest wynikiem statystycznie i klinicznie znaczącym. Dane te, zaprezentowane na Kongresie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) 2025, wzbudziły entuzjazm wśród ekspertów.

Charakterystyka leku

Baxdrostat to eksperymentalny lek z grupy selektywnych inhibitorów syntazy aldosteronu (ASI), którego substancją czynną jest baxdrostat. Mechanizm działania polega na blokowaniu enzymu kodowanego przez gen CYP11B2, odpowiedzialnego za syntezę aldosteronu w nadnerczach. Aldosteron, hormon regulujący równowagę sodu i wody, jest kluczowym czynnikiem powodującym podwyższone ciśnienie krwi oraz zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe i nerkowe. Baxdrostat znacząco obniża poziomy aldosteronu, nie wpływając na kortyzol, co zapewnia wysoką selektywność i bezpieczeństwo.

Lek reprezentuje nową klasę farmakologiczną, różniącą się od dotychczasowych terapii nadciśnienia, takich jak inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), sartany czy beta-blokery, które działają na inne elementy układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAAS). Baxdrostat jest przeznaczony głównie dla pacjentów z trudnym do opanowania nadciśnieniem – niekontrolowanym (na ≥2 lekach, w tym diuretyku) lub opornym (na ≥3 lekach, w tym diuretyku).

Badania kliniczne wykazały, że baxdrostat w dawkach 1 mg i 2 mg, podawanych raz dziennie doustnie, skutecznie obniża ciśnienie skurczowe, oferując nową opcję terapeutyczną dla pacjentów, u których standardowe leczenie jest niewystarczające. Profil bezpieczeństwa leku, z niskim odsetkiem działań niepożądanych (np. hiperkaliemia w 1,1% przypadków), dodatkowo podkreśla jego potencjał.

Wyniki badań klinicznych

Badanie fazy III BaxHTN (NCT06034743), przeprowadzone na 796 pacjentach z niekontrolowanym lub opornym nadciśnieniem, wykazało przełomowe wyniki dla baxdrostatu. W 12-tygodniowym okresie podwójnie ślepej próby, kontrolowanej placebo, pacjentów randomizowano w stosunku 1:1:1 do grup otrzymujących baxdrostat w dawce 2 mg, 1 mg lub placebo, dodatkowo do standardowej terapii (≥2 lub ≥3 leki przeciwnadciśnieniowe, w tym diuretyk). Głównym punktem końcowym była zmiana średniego skurczowego ciśnienia krwi (SBP) w pozycji siedzącej po 12 tygodniach.

Dawka 2 mg baxdrostatu obniżyła SBP o 15,7 mmHg od wartości wyjściowej, z placebo-skorygowaną redukcją o 9,8 mmHg (95% CI, -12,6 do -7,0; p<0,001), co uznano za statystycznie i klinicznie znaczące. Dawka 1 mg również osiągnęła istotną redukcję, choć nieco mniejszą. Wszystkie drugorzędowe punkty końcowe, w tym osiągnięcie SBP <130 mmHg (39,4% pacjentów na 1 mg i 40% na 2 mg vs 18,7% na placebo), zostały osiągnięte. Wyniki potwierdzono w 24-godzinnym monitorowaniu ambulatoryjnym (ABPM) i utrzymywały się po odstawieniu leku w okresie wycofania.

Dane zaprezentowano podczas sesji Hot Line na Kongresie ESC 2025 w Madrycie, a jednocześnie opublikowano w New England Journal of Medicine. Prof. Bryan Williams, główny badacz, podkreślił, że redukcja o blisko 10 mmHg może obniżyć ryzyko zawału serca, udaru, niewydolności serca i chorób nerek o około 20%. Baxdrostat wykazał korzystny profil bezpieczeństwa, z niskim odsetkiem hiperkaliemii (1,1%) w porównaniu do spironolaktonu.

Harmonogram regulacyjny

AstraZeneca planuje złożyć wnioski o zatwierdzenie regulacyjne dla baxdrostatu w IV kwartale 2025 roku, celując w priorytetowe rynki: Stany Zjednoczone (FDA) i Unię Europejską (EMA). Firma zamierza wykorzystać przyspieszone ścieżki regulacyjne, takie jak Fast Track w USA, ze względu na niezaspokojoną potrzebę medyczną w leczeniu opornego nadciśnienia. Potencjalne pierwsze dopuszczenia do obrotu są oczekiwane w 2026 roku, co pozwoliłoby na szybką komercjalizację leku.

Proces regulacyjny opiera się na wynikach badania BaxHTN oraz dodatkowych trwających badaniach fazy III, takich jak BaxAsia i Bax24, które obejmują pacjentów z Azji i osoby z opornym nadciśnieniem. Dane z tych badań wzmocnią dossier rejestracyjne, potwierdzając skuteczność i bezpieczeństwo w różnych populacjach. Złożenie wniosku aktywuje warunkową płatność 0,5 mld USD dla byłych akcjonariuszy CinCor Pharma, związaną z osiągnięciem kamienia milowego w postaci aplikacji regulacyjnej w USA lub UE. AstraZeneca współpracuje z regulatorami, by zapewnić zgodność z wymogami, w tym monitorowaniem poziomu potasu u pacjentów.

Historia pozyskania baxdrostatu

Baxdrostat trafił do portfolio AstraZeneca poprzez przejęcie CinCor Pharma, Inc. w lutym 2023 roku. Wartość transakcji wyniosła początkowo 1,3 mld USD, z dodatkową warunkową płatnością do 0,5 mld USD (10 USD na akcję) dla byłych akcjonariuszy CinCor, zależną od złożenia wniosku o rejestrację leku w USA lub UE. Akwizycja miała na celu wzmocnienie portfolio kardiometabolicznego AstraZeneca, szczególnie w obszarze chorób nerek i nadciśnienia.

CinCor Pharma rozwijało baxdrostat od 2019 roku, a kluczowym osiągnięciem był sukces badania fazy II BrigHTN (NCT04519658), które wykazało dawkozależną redukcję ciśnienia krwi u pacjentów z opornym nadciśnieniem. Wyniki te, opublikowane w New England Journal of Medicine w 2022 roku, przekonały AstraZeneca do przejęcia, mimo wcześniejszej porażki baxdrostatu w badaniu pacjentów z niekontrolowanym nadciśnieniem.

AstraZeneca zintegrowała program baxdrostatu z własnymi badaniami, przyspieszając rozwój fazy III i poszerzając badania o nowe wskazania, takie jak przewlekła choroba nerek. Akwizycja CinCor była strategicznym krokiem, wzmacniającym pozycję firmy w konkurencyjnym segmencie terapii kardiometabolicznych.

Obszary terapeutyczne

Baxdrostat jest przede wszystkim przeznaczony do leczenia nadciśnienia tętniczego, szczególnie u pacjentów z trudnym do opanowania nadciśnieniem – niekontrolowanym (≥2 leki) lub opornym (≥3 leki, w tym diuretyk). Szacuje się, że na świecie żyje 1,3 mld osób z nadciśnieniem, z czego 50% w USA nie osiąga kontroli ciśnienia pomimo stosowania wielu leków. Baxdrostat adresuje kluczową przyczynę – dysregulację aldosteronu – oferując nową opcję dla tej grupy.

Lek jest także badany w przewlekłej chorobie nerek (CKD) w ramach badań fazy III BaxDuo-Pacific (NCT06742723) i innych, gdzie oceniana jest skuteczność baxdrostatu w połączeniu z dapagliflozynem, inhibitorem SGLT2, w hamowaniu progresji CKD. Aldosteron odgrywa kluczową rolę w uszkodzeniach nerek, co czyni baxdrostat obiecującym w tej dziedzinie. Kolejnym potencjalnym zastosowaniem jest profilaktyka niewydolności serca u pacjentów z nadciśnieniem wysokiego ryzyka, badana w programie Prevent-HF (NCT06677060). Redukcja aldosteronu może zmniejszyć obciążenie serca i ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych.

Dane finansowe firmy

W II kwartale 2025 roku AstraZeneca odnotowała przychody w wysokości 14,46 mld USD, co oznacza wzrost o 12% w porównaniu do II kwartału 2024 roku (12,94 mld USD). Wzrost napędzały kluczowe leki, takie jak Farxiga i Imfinzi, oraz rozwój portfolio onkologicznego i kardiometabolicznego. Zysk operacyjny wzrósł o 15%, osiągając 3,8 mld USD, co odzwierciedla efektywność kosztową i inwestycje w badania.

W pierwszej połowie 2025 roku firma osiągnęła 12 pozytywnych wyników badań fazy III, w tym BaxHTN dla baxdrostatu, co wzmacnia jej pipeline badawczy. Całoroczna prognoza AstraZeneca zakłada wzrost przychodów o wysoki jednocyfrowy procent, z naciskiem na rozwój nowych leków i ekspansję na rynki wschodzące, takie jak Azja.

Wolne przepływy pieniężne w I połowie 2025 roku wyniosły 5,2 mld USD, co pozwala na finansowanie akwizycji (np. CinCor) i dalszych badań nad baxdrostatem. Firma utrzymuje stabilną pozycję finansową, z długiem netto na poziomie 28 mld USD, co nie ogranicza jej zdolności inwestycyjnych.