Władze Tajwanu 15 czerwca 2025 roku wpisały chińskie firmy Huawei i SMIC na czarną listę eksportową, ograniczając ich dostęp do zaawansowanych technologii półprzewodnikowych. Decyzja, uzasadniona względami bezpieczeństwa narodowego i zapobieganiem proliferacji broni, wymaga od tajwańskich producentów, takich jak TSMC, uzyskania zgody rządu na sprzedaż chipów tym podmiotom. Krok ten wspiera amerykańskie sankcje wobec Chin.
Zgodnie z oświadczeniem Tajwańskiej Administracji Handlu Międzynarodowego, opublikowanym 14 czerwca 2025 roku, na listę podmiotów objętych kontrolą eksportową wpisano 601 firm, w tym Huawei Technologies, Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) oraz ich spółki zależne, a także przedsiębiorstwa z Rosji, Pakistanu, Iranu i Mjanmy. Decyzja, ogłoszona oficjalnie 15 czerwca, ma na celu:
- Zapobieganie wykorzystaniu zaawansowanych technologii do celów militarnych.
- Ochronę bezpieczeństwa narodowego Tajwanu, który produkuje ponad 50 procent globalnych chipów, w tym 90 procent najbardziej zaawansowanych (poniżej 7 nm).
Tajwańskie firmy, w tym lider rynku Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), muszą teraz uzyskać specjalne zezwolenia na eksport chipów, materiałów, sprzętu do produkcji półprzewodników czy usług do wymienionych podmiotów. Restrykcje obejmują również technologie kluczowe dla sztucznej inteligencji (AI), 5G i superkomputerów.
Decyzja Tajwanu jest odpowiedzią na rosnące napięcia technologiczne i geopolityczne między USA, Chinami i Tajwanem, szczególnie po ujawnieniu w 2024 roku, że Huawei obchodził sankcje, zlecając TSMC produkcję 2 milionów chipów AI Ascend 910 poprzez pośrednika Sophgo. Tajpej zacieśnia współpracę z Waszyngtonem, który od 2018 roku nakłada sankcje na Huawei i SMIC, oskarżając je o powiązania z chińskim wojskiem i zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.
USA ograniczyły eksport chipów poniżej 10 nm, maszyn EUV (ASML) i oprogramowania do Chin, co spowolniło rozwój SMIC i Huawei. W maju 2025 roku Waszyngton zaostrzył restrykcje na chipy AI, co skłoniło Tajwan do działania.
Pomimo sankcji, SMIC osiągnęło zdolność produkcji chipów 7 nm (np. Kirin 9000s dla Huawei Mate 60 Pro) i planuje 5 nm w 2025 roku, stosując technikę SAQP na starszych maszynach DUV. Huawei zainwestowało 25 miliardów dolarów w R&D w 2024 roku, kompensując ograniczenia sprzętowe oprogramowaniem i algorytmami.
Chiny oskarżają USA o „technologiczne zastraszanie” i nadużywanie kontroli eksportu. W grudniu 2024 roku Pekin ograniczył eksport komponentów do dronów (np. baterii, silników) do USA i Europy, co było odpowiedzią na sankcje.
Ren Zhengfei, założyciel Huawei, przyznał 10 czerwca 2025 roku, że chińskie chipy (np. Kirin X90, 5 nm) pozostają o generację za amerykańskimi (3 nm, TSMC/Samsung), ale firma nadrabia innowacjami w oprogramowaniu.
Wpływ na rynek półprzewodników
Ograniczenia Tajwanu, skąd pochodzi 61 procent globalnej produkcji chipów, utrudnią dostęp do zaawansowanych układów AI (np. Ascend 910) i 5G, kluczowych dla smartfonów, superkomputerów i infrastruktury telekomunikacyjnej. SMIC boryka się z problemami technicznymi (np. niską wydajnością litografii) i niższym budżetem na R&D (150 mln USD w Q1 2025).
TSMC, UMC i inne firmy (np. ASE, SPIL, Nanya) muszą dostosować łańcuchy dostaw, co może wpłynąć na przychody, choć popyt na chipy AI (np. dla Nvidii) pozostaje wysoki. Decyzja wzmacnia pozycję Tajwanu jako sojusznika USA w wojnie technologicznej. Restrykcje mogą pogłębić niedobory chipów w Chinach, które kontrolują 40 procent rynku starszych technologii (powyżej 14 nm). Jednak Chiny zwiększają krajową produkcję (np. nowa fabryka SMIC w Szanghaju za 8,87 miliardów dolarów) i gromadzą starsze maszyny DUV, co może uczynić je liderem w segmencie 28 nm i większym do 2027 roku.
Źródło: Stooq