Minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz ogłosiła, że w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) podpisano 774,6 tysiąca umów na 117 miliarda złotych, co stanowi 45 procent dostępnych środków. Rząd oczekuje dalszych wypłat, planuje rewizje programu i inwestycje w transport, energetykę, cyfryzację, rolnictwo oraz bezpieczeństwo.

Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz poinformowała, że Polska zakontraktowała w ramach KPO ponad 117 miliardów złotych, co odpowiada 45 procent całkowitej alokacji (59,8 miliarda euro, czyli ok. 257,1 miliarda złotych). Podpisano 774,6 tysiąca umów, a środki w przeliczeniu na mieszkańca wynoszą 3114 złotych. Dotychczas do Polski wpłynęło 67 miliardów złotych z trzech wniosków o płatność, a w sierpniu oczekiwana jest wypłata 26 miliardów złotych z czwartego i piątego wniosku. Rząd zapowiada kolejne rewizje KPO oraz nowe inwestycje, które mają wzmocnić gospodarkę i zwiększyć odporność kraju na kryzysy.

Struktura zakontraktowanych środków

Zakontraktowane 117 miliardów złotych dzieli się na:

• Część dotacyjną: 66,5 miliarda złotych (60 procent alokacji grantowej, czyli 107,6 miliarda złotych), obejmującą bezzwrotne dotacje.
• Część pożyczkową: 50,7 miliarda złotych (33,5 procent alokacji pożyczkowej, czyli 147,1 miliarda złotych), w formie preferencyjnych pożyczek.

Dotychczas Polska otrzymała 67 miliardów złotych w ramach trzech wniosków o płatność, co stanowi największy jednorazowy przelew z UE w historii członkostwa Polski. Minister Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała, że w sierpniu 2025 roku Polska otrzyma kolejne 26 miliardów złotych, a jesienią planowane są dwa kolejne wnioski o płatność. Ósmy wniosek ma zostać złożony w kwietniu lub maju 2026 roku, a dziewiąty we wrześniu 2026 roku, przed zakończeniem programu.

Rewizje KPO i przedłużenie programu

Komisja Europejska przedłużyła realizację KPO do końca 2026 roku, co daje dodatkowy czas na finalizację inwestycji. Minister Pełczyńska-Nałęcz poinformowała o dwóch planowanych rewizjach w 2025 roku:

• Pierwsza rewizja (lipiec 2025): Mała i techniczna, mająca dostosować program do bieżących potrzeb.
• Druga rewizja (jesień 2025): Większa, związana z kolejnymi wnioskami o płatność i nowymi priorytetami.

Pod koniec maja 2025 roku KE zaakceptowała trzecią rewizję KPO, która czeka na formalne zatwierdzenie przez Radę UE 20 czerwca. Główne zmiany obejmują:

• Utworzenie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO) z budżetem 25–26 miliardów złotych, przekierowanym z Instrumentu Zielonej Transformacji Miast (IZTM).
• Wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) nowymi uprawnieniami do ochrony praw pracowniczych, w miejsce oskładkowania umów cywilnoprawnych.
• Fundusz gwarancyjny na kredyty inwestycyjne dla firm (10 miliardów złotych), wspierający nowe technologie.
• Dofinansowanie wymiany tachografów dla małych firm transportowych (<15 pojazdów).
• Podwojenie liczby ocieplonych szkół z dofinansowaniem KPO.

Kluczowe inwestycje wspierane przez KPO

KPO obejmuje 57 inwestycji i 54 reformy, z czego 44,96 procent budżetu przeznaczone jest na cele klimatyczne, a 21,28 procent na transformację cyfrową. Najważniejsze obszary inwestycji to:

Transport

• Kolej: 10,7 miliarda złotych na modernizację i budowę linii kolejowych, z celem modernizacji ponad 800 kilometrów (dotychczas 29 umów na 8,8 miliarda złotych). PKP Intercity otrzymało 1,3 miliarda złotych na zakup 73 sztuk taboru regionalnego, 56 lokomotyw i modernizację 248 wagonów.
• Transport publiczny: Zakup 567 autobusów nisko- i zeroemisyjnych, umowy na 600 milionów złotych na tramwaje (np. 223 milionów złotych dla MPK Kraków).
• Bezpieczeństwo drogowe: 3 miliardów złotych na infrastrukturę, w tym 90 kilometrów obwodnic.

Cyfryzacja

• Internet szerokopasmowy: 169 umów na 580 tysięcy gospodarstw domowych, eliminujących „białe plamy”. Trwa konkurs na 200 tysięcy punktów adresowych.
• E-kompetencje: 20 umów na 157 milionów złotych, szkolących 68 tysięcy osób (docelowo 254 tysiące za 626 milionów złotych).
• Pracownie AI: Przetarg na 16 tysięcy pracowni za 2,3 miliona złotych.

Energetyka

• Program „Czyste Powietrze”: 13 miliardów złotych na termomodernizację 230 tysięcy domów jednorodzinnych (docelowo 380 tysięcy).
• Sieci energetyczne: 70 miliardów złotych na modernizację, w tym 1,3 miliarda złotych dla Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE).
• Oświata: Termomodernizacja 300 placówek za 720 milionów złotych.

Rolnictwo

• Nowoczesny sprzęt: 7 tysięcy gospodarstw otrzymało ciągniki, siewniki i opryskiwacze za 5,5 miliarda złotych.
• Inwestycje wiejskie: 30 tysięcy przedsięwzięć, w tym wymiana pokryć dachowych z eternitu. Budżet rolnictwa zwiększono o 600 milionów euro.

Bezpieczeństwo i obronność

• Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności: 25–26 miliardów złotych na przemysł zbrojeniowy, infrastrukturę cywilno-wojskową (drogi, koleje, lądowiska) i fabryki w mniejszych miastach.
• Inwestycje lokalne: Z IZTM zrealizowano projekty w ponad 300 gminach, np. stadion w Dobrym Mieście, kanalizacja w Jarosławiu, osiedla w Trudniku.

Źródło: MFiPR / PAP