Przedłużający się konflikt polityczny w Polsce zmniejsza szanse na przeprowadzenie reform fiskalnych – wynika z raportu agencji S&P Global Ratings. W obliczu rosnących wydatków na obronność i zbliżających się wyborów parlamentarnych w 2027 roku konsolidacja finansów publicznych może być trudna do zrealizowania.
Agencja ratingowa S&P Global Ratings w swoim najnowszym raporcie wskazuje, że trwający impas polityczny w Polsce ogranicza możliwość wprowadzenia kluczowych reform fiskalnych. Złożone tło instytucjonalne, napięcia polityczne i prawo weta prezydenta utrudniają realizację ambitnych planów rządu, w tym cofnięcie kontrowersyjnych reform sądownictwa przeprowadzonych przez poprzednią władzę. Jednocześnie S&P podkreśla niezwykłą odporność polskiej gospodarki, która pozostaje fundamentem stabilnego ratingu kraju, choć rosnące ryzyko fiskalne budzi obawy.
Impas polityczny blokuje reformy
S&P ocenia, że głębokie podziały polityczne w Polsce, które ujawniły się m.in. podczas kampanii wyborczej, będą nadal wpływać na nieprzewidywalność kształtowania polityki.
– Wyniki wyborów prezydenckich sugerują, że złożone tło instytucjonalne kraju z ostatniego półtora roku pozostanie bez zmian. Strony w polskiej polityce pozostają mocno przeciwstawne, co może sprawić, że kształtowanie polityki będzie bardziej nieprzewidywalne – napisano w raporcie. Analitycy wskazują, że prawo weta prezydenta oraz potencjalne przeszkody w Trybunale Konstytucyjnym mogą skutecznie blokować reformy, w tym te dotyczące sądownictwa.
W kontekście nadchodzących wyborów parlamentarnych w 2027 roku S&P przewiduje, że apetyt na ambitną konsolidację fiskalną będzie ograniczony.
– W miarę zbliżania się wyborów parlamentarnych w 2027 roku, apetyt na mocniejszą konsolidację fiskalną może być ograniczony – zauważają analitycy. Choć rząd może wkrótce ogłosić pewne działania konsolidacyjne, prognozy S&P wskazują na wolniejszy spadek deficytu budżetowego niż zakłada rząd – do 5,1 procent PKB w 2026 roku i 3,9 procent PKB w 2028 roku.
Rosnące ryzyko fiskalne
Agencja zwraca uwagę na rosnący dług publiczny, który w latach 2024-2028 może wzrosnąć o blisko 10 punktów procentowych w relacji do PKB, głównie za sprawą znacznych inwestycji w obronność.
– Prognozujemy, że dług netto sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrośnie o prawie 10 punktów procentowych w latach 2024-2028, przy czym kluczowym czynnikiem będą znaczne inwestycje w obronność – wskazują analitycy. W połączeniu z wolniejszym od zakładanego przez rząd wzrostem PKB, realizacja średniookresowych celów fiskalnych może być trudna.
S&P podkreśla jednak, że uruchomienie „krajowej klauzuli korekcyjnej” w ramach unijnych przepisów fiskalnych daje Polsce dodatkową elastyczność. Niemniej, deficyt budżetowy prawdopodobnie nie spadnie poniżej 3 procent PKB do 2028 roku.
– Uważamy, że nastroje rynkowe i inwestorskie mogą ostatecznie odegrać co najmniej równie ważną rolę jak unijna procedura nadmiernego deficytu w zachęcaniu do konsolidacji fiskalnej w Polsce – dodano w raporcie.
Odporność gospodarki fundamentem ratingu
Mimo wyzwań fiskalnych, S&P pozytywnie ocenia odporność polskiej gospodarki, która stanowi podstawę stabilnego ratingu kraju.
– W ciągu ostatnich trzech dekad wyniki gospodarki były nadzwyczajne, a realny PKB wzrósł trzykrotnie, pomimo niewielkiego spadku liczby ludności – napisano. Analitycy wskazują na zdywersyfikowaną gospodarkę, elastyczne rynki pracy i produktów, wykształconą siłę roboczą oraz dostęp do unijnych funduszy jako kluczowe czynniki sukcesu. Bilans w eksporcie usług osiągnął nadwyżkę blisko 5 procent PKB, a zadłużenie zagraniczne netto pozostaje na poziomie poniżej zera.
Prognozy stóp procentowych
S&P przewiduje również obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej.
– Prognozujemy stopę procentową na koniec roku na poziomie 4,75 procent, z możliwością jeszcze niższej stopy, biorąc pod uwagę majową obniżkę. Oczekujemy, że stopa na koniec 2026 roku obniży się do 3,5 procent i do 3 procent w kolejnych latach – wskazano w raporcie. Tego rodzaju polityka monetarna może wspierać wzrost gospodarczy, ale nie rozwiązuje problemów związanych z nierównowagą fiskalną.
Źródło: S&P
