Według danych Eurostatu opublikowanych 20 czerwca 2025 roku, Polska z poziomem cen konsumpcyjnych na poziomie 72 procent średniej UE znalazła się w trójce najtańszych krajów Unii Europejskiej dla wydatków gospodarstw domowych w 2024 roku, obok Bułgarii (60 procent) i Rumunii (64 procent). Najdroższymi krajami były Dania (143 procent), Irlandia (138 procent) i Luksemburg (133 procent).
Dane Eurostatu dotyczące wskaźników poziomu cen konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2024 roku pokazują znaczące różnice w kosztach życia w krajach UE.
- Najtańsze kraje:
- Bułgaria: 60 procent średniej UE
- Rumunia: 64 procent średniej UE
- Polska: 72 procent średniej UE
- Najdroższe kraje:
- Dania: 143 procent średniej UE
- Irlandia: 138 procent średniej UE
- Luksemburg: 133 procent średniej UE
Kategorie wydatków
- Alkohol i tytoń:
- Najdroższa: Irlandia (205 procent średniej UE), Finlandia (175 procent), Francja (137 procent).
- Najtańsza: Bułgaria (69 procent), Polska i Słowacja (po 83 procent).
- Przyczyna: Różnice w opodatkowaniu, np. akcyza w Polsce w 2024 roku wynosiła 32,05 zł/l dla spirytusu, wobec 45 euro/l w Irlandii.
- Restauracje i hotele:
- Najdroższe: Dania (148 procent), Irlandia (129 procent), Finlandia (127 procent).
- Najtańsze: Bułgaria (53 procent), Rumunia (69 procent), Węgry (72 procent).
- Polska: Blisko średniej (ok. 75 procent), z obiadem w restauracji kosztującym średnio 30–40 zł wobec 15–20 euro w Danii.
- Odzież:
- Najdroższe: Dania (133 procent), Szwecja i Finlandia (po 120 procent).
- Najtańsze: Bułgaria (79 procent), Węgry i Rumunia (po 85 procent).
- Polska: Ok. 90 procent, z cenami np. dżinsów w sieciówkach na poziomie 150–200 zł wobec 80–100 euro w Skandynawii.
- Żywność i napoje bezalkoholowe:
- Najdroższe: Luksemburg (125 procent), Dania (120 procent).
- Najtańsze: Rumunia (76 procent), Polska (ok. 80 procent).
- Przykład: Chleb w Polsce kosztuje średnio 5 zł, w Luksemburgu ok. 3 euro.
- Środki transportu osobistego:
- Najdroższe: Dania (120 procent), Luksemburg (115 procent).
- Najtańsze: Słowacja (89 procent), Polska (ok. 90 procent).
- Ceny paliw w Polsce (ok. 6,5 zł/l benzyny w 2024) są niższe niż w Danii (2 euro/l).
- Elektronika użytkowa:
- Najdroższe: Finlandia (115 procent), Dania (110 procent).
- Najtańsze: Włochy (89 procent), Polska (ok. 90 procent).
- Smartfon średniej klasy w Polsce kosztuje ok. 1500 zł, w Finlandii 400–450 euro.
Przyczyny różnic
Eurostat podkreśla, że różnice w poziomach cen wynikają z:
- Opodatkowania: Wyższe podatki (VAT, akcyza) w krajach skandynawskich i Irlandii zwiększają ceny, np. VAT w Danii to 25 procent, w Polsce 23 procent.
- Koszty pracy: Wyższe płace w Danii (mediana 4000 euro/mies.) podnoszą ceny usług, w Polsce mediana wynosi ok. 5000 zł (1200 euro).
- Siła nabywcza: W Polsce niższe ceny компенсują niższe dochody (PKB per capita w 2024: 18 tysięcy euro w Polsce vs. 74 tysiące euro w Danii).
- Koszty importu: Kraje wschodniej UE, jak Polska, korzystają z niższych kosztów logistyki w regionie.
Znaczenie dla Polski
Niski poziom cen konsumpcyjnych (72 procent średniej UE) czyni Polskę atrakcyjną dla mieszkańców i turystów. W 2024 roku Polskę odwiedziło 19 milionów turystów zagranicznych, o 8 procent więcej niż w 2023 roku, przyciąganych niższymi kosztami pobytu (np. nocleg w hotelu 3* w Warszawie: 250–300 zł vs. 100–150 euro w Kopenhadze). Jednak dla Polaków oznacza to także niższą siłę nabywczą na rynkach zachodnich, gdzie np. wakacje w Danii są 2-krotnie droższe.
W 2024 roku wydatki gospodarstw domowych w Polsce wzrosły o 4,5 procent rok do roku, osiągając średnio 5500 zł miesięcznie, z czego 25 procent przeznaczano na żywność, 20 procent na mieszkanie, a 10 procent na transport. Niskie ceny w Polsce wspierają konsumpcję wewnętrzną, ale wyzwaniem pozostaje inflacja (4,1 procenta rok do roku w grudniu 2024), szczególnie w sektorze usług.
Źródło: Eurostat / GUS
