Holenderski koleje wykorzystają sztuczną inteligencję do walki z pasażerami bez biletu

Od 1 października 2025 roku holenderskie Koleje NS wprowadzają wyższe kary za jazdę bez biletu – 70 euro zamiast 50 – oraz nowy system kontroli oparty na sztucznej inteligencji, który wskazuje najbardziej „ryzykowne” połączenia i godziny, by skuteczniej walczyć z gapowiczami.

  • Kara za jazdę bez biletu w holenderskim transporcie publicznym wzrosła z 50 do 70 euro, przy czym osoby płacące kartą na miejscu mogą otrzymać 20 euro zniżki.
  • Liczba wykrytych gapowiczów w Holandii wzrosła z około 180 tys. w 2022 roku do niemal 400 tys. w 2025 roku, co spowodowało potrzebę bardziej precyzyjnych kontroli.
  • Koleje NS wprowadziły system oparty na sztucznej inteligencji, który analizuje wcześniejsze dane kontrolne, wskazując pociągi i godziny o najwyższym ryzyku pojawienia się pasażerów bez biletu.
  • Informacje z systemu AI trafiają bezpośrednio do kontrolerów za pomocą aplikacji mobilnej, umożliwiając szybkie i skuteczne działania na najbardziej narażonych trasach.
  • Nowe przepisy obowiązują we wszystkich środkach transportu publicznego w Holandii, a celem wprowadzenia wyższych kar i inteligentnych kontroli jest poprawa bezpieczeństwa i uczciwości w systemie przewozowym, a nie zwiększenie wpływów z mandatów.

Od 1 października 2025 roku pasażerowie korzystający z holenderskiego transportu kolejowego i przyłapani na jeździe bez ważnego biletu będą musieli uiścić karę w wysokości 70 euro, zamiast dotychczasowych 50 euro. Nowe przepisy wprowadzono w spółce kolejowej NS (Nederlandse Spoorwegen), która jednocześnie wdrożyła nowy system kontroli oparty na sztucznej inteligencji. Dzięki temu kontrole mają być bardziej precyzyjne i skuteczniejsze, co pozwoli na efektywniejsze wykrywanie pasażerów podróżujących bez ważnego biletu.

Do kary doliczana jest standardowa cena przejazdu, natomiast osoby, które uregulują należność kartą płatniczą na miejscu, mogą liczyć na rabat w wysokości 20 euro. Jak wynika z danych NS, liczba kar za jazdę bez biletu w ostatnich latach gwałtownie wzrosła. W 2022 roku wystawiono około 180 tysięcy kar, a w bieżącym roku liczba ta osiągnęła niemal 400 tysięcy, co wskazuje na narastający problem nielegalnych przejazdów i konieczność wprowadzenia bardziej skutecznych mechanizmów egzekwowania przepisów. Nowy system z użyciem sztucznej inteligencji ma za zadanie nie tylko zwiększyć wykrywalność, ale także poprawić dokładność kontroli i przyczynić się do większego bezpieczeństwa oraz porządku w holenderskiej sieci kolejowej.

– Jazda na gapę to dla niektórych gra wysokiego ryzyka. Wyższa kara i inteligentniejsze kontrole mają sprawić, że ta kalkulacja przestanie się opłacać – powiedział Eelco van Asch z zarządu NS w rozmowie z dziennikiem „De Telegraaf”.

Nowy postrach gapowiczów

Koleje NS w Holandii wprowadziły nowoczesny system kontroli oparty na sztucznej inteligencji, który pozwala przewidywać, na których trasach i o jakich godzinach najczęściej pojawiają się pasażerowie bez ważnego biletu. System analizuje dane z wcześniejszych kontroli i obserwacji, aby wskazać najbardziej „ryzykowne” połączenia. Informacje te trafiają bezpośrednio do kontrolerów za pośrednictwem aplikacji mobilnej.

Van Asch z NS wyjaśnił, że dzięki AI kontrole stały się precyzyjne, a kontroler może otrzymać sygnał np.: Pociąg do Zwolle o 14:32 – wysoka szansa na gapowiczów. To efekt analizy danych, a nie przypadkowego wyboru pociągów.

Oprócz nowoczesnych narzędzi spółka prowadzi także tradycyjne akcje kontrolne, takie jak zatrzymywanie całych pociągów w celu sprawdzenia wszystkich pasażerów, a także monitoring bramek wejściowych na dworcach.

Nowe przepisy obowiązują we wszystkich środkach transportu publicznego w Holandii, w tym w pociągach, autobusach, tramwajach i metrze. W przypadku nieopłacenia kary w terminie doliczane są dodatkowo 20 euro kosztów administracyjnych. Van Asch podkreśla, że celem nie jest zwiększenie wpływów z mandatów, lecz poprawa bezpieczeństwa i uczciwości w transporcie publicznym oraz zapewnienie sprawiedliwego traktowania wszystkich pasażerów.

Źródło: PAP