Budowa nowego zakładu przetwarzania odpadów w Wierzbicy, rozpoczęta w maju 2024 roku przez Bioelektra Wierzbica Sp. z o.o., osiągnęła 85% zaawansowania. Wykorzystując technologię RotoSTERIL BEG 7000, zakład ma zrewolucjonizować gospodarkę odpadami w Polsce, minimalizując składowanie do 4% i wspierając cele unijne. Jakie są aktualne postępy, zastosowania frakcji biodegradowalnej i wyzwania stojące przed Bioelektra Group?

24 maja 2024 roku Bioelektra Wierzbica Sp. z o.o. oficjalnie rozpoczęła budowę nowoczesnego zakładu przetwarzania odpadów w Wierzbicy (woj. mazowieckie), który ma stać się drugim w Polsce obiektem wykorzystującym innowacyjną technologię RotoSTERIL BEG 7000. Zakład, o zdolności przerobowej 150 000 ton odpadów rocznie, jest odpowiedzią na unijne wymagania dotyczące minimalizacji składowania odpadów i promocji gospodarki o obiegu zamkniętym. Budowa, realizowana przez generalnego wykonawcę MCM Project, osiągnęła znaczące postępy, a uruchomienie planowane jest na trzeci kwartał 2025 roku.

Technologia Bioelektra, łącząca sterylizację z zaawansowanym sortowaniem, pozwala na efektywne odzyskiwanie frakcji biodegradowalnej i wody, minimalizując ilość odpadów składowanych. W artykule analizujemy aktualny stan budowy, innowacje technologii RotoSTERIL, potencjalne zastosowania frakcji biodegradowalnej Organic Plus oraz wyzwania, z którymi Bioelektra mierzy się na polskim rynku.

Postępy budowy zakładu w Wierzbicy

Budowa zakładu przetwarzania odpadów w Wierzbicy rozpoczęła się na przełomie maja i czerwca 2024 roku, po podpisaniu umowy z generalnym wykonawcą, MCM Project, i symbolicznym wbiciu łopaty. Według stanu na lipiec 2025 roku:

• Zaawansowanie prac budowlanych: Część budowlana jest zrealizowana w 85%, obejmując wzniesienie konstrukcji hali, fundamentów i infrastruktury towarzyszącej.
• Montaż technologii: Proces instalacji technologii sterylizacji RotoSTERIL BEG 7000 dobiega końca, co obejmuje ustawienie kluczowych komponentów systemu.
• Harmonogram: Zakończenie instalacji technologii planowane jest na koniec lipca 2025 roku, a prac budowlanych na przełom sierpnia i września 2025 roku.
• Uruchomienie: Zakład rozpocznie przetwarzanie odpadów niezwłocznie po uzyskaniu Pozwolenia Zintegrowanego, którego proces już się rozpoczął. Bioelektra nie precyzuje terminu wydania pozwolenia, wskazując na zależność od decyzji Urzędu.

Planowane oddanie zakładu do użytkowania to trzeci kwartał 2025 roku, co czyni go jednym z kluczowych projektów w polskim sektorze gospodarki odpadami.

Technologia RotoSTERIL BEG 7000

Technologia RotoSTERIL BEG 7000, opracowana przez Bioelektra Group, łączy proces sterylizacji z zaawansowanym sortowaniem, umożliwiając niemal „chirurgiczne” rozdzielanie odpadów komunalnych zmieszanych. Kluczowe cechy technologii to:

• Wysoka efektywność odzysku: Dzięki sterylizacji frakcja biodegradowalna, która tradycyjnie utrudnia sortowanie, jest skutecznie oddzielana. Proces pozwala na dwukrotnie wyższy odzysk materiałów do recyklingu w porównaniu do tradycyjnych metod.
• Minimalizacja składowania: Technologia umożliwia redukcję składowania odpadów do 4%, co jest zgodne z unijnymi celami gospodarki o obiegu zamkniętym, zakładającymi ograniczenie składowania do minimum.
• Odzysk frakcji biodegradowalnej i wody: Proces generuje około 30% frakcji biodegradowalnej (Organic Plus) i 25% wody z przetworzonego odpadu, obie o wysokiej czystości (>99%), co ułatwia ich dalsze wykorzystanie.

Wysoka czystość odzyskanych frakcji to główna zaleta technologii, eliminująca konieczność składowania i wspierająca ponowne wykorzystanie odpadów w różnych sektorach. Technologia ta stawia Bioelektra w czołówce innowatorów w gospodarce odpadami, odpowiadając na unijne wymogi dotyczące recyklingu i redukcji odpadów składowanych.

Zastosowania frakcji biodegradowalnej Organic Plus

Frakcja biodegradowalna Organic Plus, uzyskiwana w procesie RotoSTERIL, charakteryzuje się czystością powyżej 99%, co otwiera szerokie możliwości jej wykorzystania. Bioelektra współpracuje z czołowymi organizacjami biznesowymi i instytutami badawczymi w Polsce, badając i wdrażając nowe zastosowania, w tym:

• Spalarnie kogeneracyjne: Frakcja biodegradowalna może być wykorzystywana jako paliwo w elektrociepłowniach, wspierając produkcję energii i ciepła.
• Biogazownie i biometanownie: Organic Plus jest odpowiednia do produkcji biogazu i biometanu, przyczyniając się do rozwoju OZE (zob. artykuł o Ørsted i Greater Changhua 2).
• Polepszacz gleby: Wysoka czystość frakcji pozwala na jej zastosowanie w rolnictwie, np. pod zasiewy leśne, jako alternatywa dla chemicznych nawozów.
• Materiały budowlane: Badania wskazują na potencjał wykorzystania frakcji jako dodatku do produkcji materiałów budowlanych, takich jak lekkie betony czy elementy izolacyjne.
• Produkcja wodoru: Choć jeszcze w fazie badań, frakcja biodegradowalna może być używana w procesach termochemicznych do wytwarzania wodoru, co wpisuje się w globalne trendy rozwoju czystych paliw.

Wyzwania Bioelektra Group na polskim rynku

Realizacja zakładu w Wierzbicy to pierwsza wielkoskalowa inwestycja Bioelektra Group w Polsce, co utrudnia przewidywanie wszystkich wyzwań operacyjnych. Firma wskazuje jednak na kluczowe problemy w polskim sektorze gospodarki odpadami. Obecne przepisy dotyczące gospodarki odpadami w Polsce nadal dopuszczają funkcjonowanie tradycyjnych wysypisk, które są tańsze, ale mniej efektywne i sprzeczne z unijnymi celami. Bioelektra podkreśla, że bez zmiany regulacji Polska nie osiągnie założonych przez UE poziomów recyklingu i redukcji składowania. Spotkanie z mieszkańcami Wierzbicy 26 marca 2024 roku, zorganizowane w odpowiedzi na nieprawdziwe informacje o inwestycji, wskazuje na konieczność budowania zaufania społecznego. Bioelektra stawia na transparentność, publikując raporty o oddziaływaniu na środowisko i organizując konsultacje.

– Aktualnie realizujemy pierwszą wielkoskalową inwestycję.  Trudno zatem nam określać i przewidywać z jakimi wyzwaniami zmierzymy się w okresie eksploatacji zakładu. Na pewno to czego wszyscy byśmy oczekiwali to zmiany przepisów dot. gospodarki odpadami. Tak długo jak klasyczne wysypiska odpadów będą funkcjonować w aktualnym kształcie i wymiarze, Polska nie osiągnie założonych przez EU celów nałożonych na tą branż®. Technologia Bioelektry te cele pozwala osiągnąć, ale zmiana przepisów jest tu wielce oczekiwana – odpowiada biuro prasowe Bioelektry.

Aby przezwyciężyć te wyzwania, Bioelektra planuje:

• Lobbing na rzecz zmian legislacyjnych: Firma aktywnie wspiera reformy prawne, które promują technologie minimalizujące składowanie odpadów, takie jak RotoSTERIL.
• Edukacja i komunikacja: Poprzez spotkania z mieszkańcami i publikację szczegółowych raportów, Bioelektra dąży do zwiększenia akceptacji społecznej dla swoich inwestycji.
• Partnerstwa: Współpraca z instytutami badawczymi i biznesem (np. w zakresie zastosowań frakcji biodegradowalnej) ma na celu obniżenie kosztów i zwiększenie rentowności technologii.