Rolls-Royce szuka kapitału dla małych reaktorów jądrowych. IPO na horyzoncie?

Fot. Rolls-Royce.

Rolls-Royce Holdings intensywnie poszukuje kapitału na rozwój swojego działu Small Modular Reactors (SMR), kluczowego dla brytyjskiej strategii dekarbonizacji. Według Financial Times, wycena jednostki SMR wynosi co najmniej 1,6 mld funtów, a spółka rozważa trzy opcje finansowania: IPO, sprzedaż udziału partnerowi strategicznemu lub pozyskanie kapitału prywatnego.

Rolls-Royce Holdings, brytyjski lider w produkcji silników lotniczych i systemów napędowych, intensyfikuje wysiłki na rzecz rozwoju swojego działu Small Modular Reactors (SMR). Według Financial Times, jednostka SMR jest wyceniana na co najmniej 1,6 mld funtów (ok. 2 mld USD), a spółka analizuje trzy główne opcje finansowania: pierwszą ofertę publiczną (IPO), sprzedaż udziału partnerowi strategicznemu lub pozyskanie kapitału od funduszy prywatnych. Choć Rolls-Royce oficjalnie zaprzeczył planom IPO, spekulacje wskazują na aktywną debatę wśród udziałowców.

Potrzeba finansowania wynika z wysokich kosztów rozwoju technologii SMR, która ma zrewolucjonizować sektor energetyczny dzięki kompaktowym, fabrycznie produkowanym reaktorom o mocy 470 MWe. W czerwcu 2025 roku Rolls-Royce został wybrany przez rząd Wielkiej Brytanii do budowy pierwszych trzech SMR-ów, wspieranych dotacją 210 mln funtów i dodatkowymi 280 mln funtów od inwestorów prywatnych. Projekt wpisuje się w strategię dekarbonizacji i osiągnięcia zerowej emisji netto do 2050 roku.

Skąd potrzeba finansowania?

Rozwój małych reaktorów modułowych (SMR) wymaga ogromnych nakładów finansowych, obejmujących badania, projektowanie, testy regulacyjne i wdrożenie. Rolls-Royce szacuje, że pełne uruchomienie programu w Wielkiej Brytanii pochłonie miliardy funtów, a globalna ekspansja, m.in. do Czech i Szwecji, dodatkowo zwiększy potrzeby kapitałowe. Wycena działu SMR na poziomie co najmniej 1,6 mld funtów odzwierciedla jego strategiczne znaczenie i potencjał rynkowy.

Dotychczas Rolls-Royce zainwestował własne środki oraz pozyskał 280 mln funtów od prywatnych inwestorów, takich jak BNF Resources i Qatar Investment Authority, oraz 210 mln funtów od rządu Wielkiej Brytanii. Środki te umożliwiły rozpoczęcie projektu, w tym badania projektowe i uzyskanie wstępnych zgód regulacyjnych. Jednak dalszy rozwój, w tym budowa pierwszych trzech reaktorów o mocy 470 MWe każdy, wymaga setek milionów funtów dodatkowego finansowania.

Rolls-Royce analizuje trzy główne opcje finansowania dla swojego działu SMR, z których każda ma inne implikacje dla struktury własnościowej i dalszego rozwoju projektu. To pierwsza oferta publiczna (IPO), która pozwoliłaby na wydzielenie jednostki SMR i wprowadzenie jej na giełdę, najprawdopodobniej w Londynie, gdzie rząd Wielkiej Brytanii preferuje notowania. IPO mogłoby przyciągnąć szerokie grono inwestorów, w tym fundusze zainteresowane transformacją energetyczną, i umożliwić pozyskanie znacznego kapitału. Według Financial Times, rozmowy z bankami inwestycyjnymi, m.in. BNP Paribas, są na wczesnym etapie, choć Rolls-Royce oficjalnie zaprzeczył planom IPO, stwierdzając, że „nie planuje ani nie prowadzi procesu IPO”.

Druga opcja to sprzedaż udziału partnerowi strategicznemu, takiemu jak duża firma energetyczna lub technologiczna. Konsorcjum SMR już obejmuje ČEZ Group (20% udziałów) oraz Qatar Investment Authority, co pokazuje zainteresowanie sektora energetycznego. Partner strategiczny mógłby wnieść nie tylko kapitał, ale także know-how i dostęp do nowych rynków, np. w USA czy na Bliskim Wschodzie. Rozmowy z potencjalnymi partnerami, w tym firmami jądrowymi, są w toku, choć różnice zdań wśród udziałowców komplikują decyzje.

Trzecia ścieżka to pozyskanie kapitału prywatnego, np. od funduszy infrastrukturalnych lub inwestorów finansowych. Bankierzy z BNP Paribas prowadzą rozmowy z funduszami zainteresowanymi SMR-ami, które postrzegają technologię jako kluczową dla dekarbonizacji. Tego typu finansowanie pozwoliłoby Rolls-Royce’owi zachować większą kontrolę nad jednostką SMR w porównaniu do IPO, ale mogłoby ograniczyć skalę pozyskanego kapitału.

Wycena i potrzeby kapitałowe

Dział SMR Rolls-Royce’a jest wyceniany na co najmniej 1,6 mld funtów (ok. 2 mld USD), z potencjalnym wzrostem do 10 mld funtów do 2050 roku, według analityków Morgan Stanley. Wycena odzwierciedla strategiczne znaczenie SMR-ów w globalnej transformacji energetycznej oraz zaawansowanie projektu, który w czerwcu 2025 roku otrzymał kontrakt od rządu Wielkiej Brytanii na budowę trzech reaktorów.

Spółka planuje pozyskać setki milionów funtów na dalszy rozwój technologii, w tym projektowanie, testy regulacyjne i rozpoczęcie produkcji komponentów w fabrykach. Koszty obejmują także dostosowanie łańcucha dostaw, w którym 70% komponentów ma pochodzić z Wielkiej Brytanii, oraz przygotowanie infrastruktury dla pierwszych reaktorów, które mają być podłączone do sieci w połowie lat 30.

Dotychczasowe finansowanie – 210 mln funtów od rządu i 280 mln funtów od inwestorów prywatnych – umożliwiło rozpoczęcie projektu, ale jest niewystarczające dla pełnej realizacji. Globalny rynek SMR-ów, szacowany na 670 mld USD do 2050 roku, wymaga dużych nakładów na badania i rozwój, co zwiększa presję na pozyskanie dodatkowego kapitału.

Wsparcie rządu i rola państwa

Rząd Wielkiej Brytanii jest kluczowym promotorem programu SMR, widząc w nim szansę na niezależność energetyczną i osiągnięcie zerowej emisji netto do 2050 roku. W czerwcu 2025 roku Rolls-Royce został wybrany preferowanym oferentem do budowy pierwszych trzech SMR-ów, pokonując konkurentów, takich jak GE-Hitachi i Holtec. Rząd zobowiązał się do przekazania 2,5 mld funtów w ciągu czterech lat, w tym 210 mln funtów w formie bezpośrednich dotacji, co stanowi fundament finansowy projektu.

Program SMR jest integralną częścią strategii energetycznej Wielkiej Brytanii, która zakłada zwiększenie mocy jądrowej do 24 GW do 2050 roku. SMR-y, dzięki modułowej konstrukcji i niższym kosztom w porównaniu do dużych elektrowni, takich jak Hinkley Point C, mają przyspieszyć dekarbonizację sieci elektroenergetycznej. Rząd podkreśla także korzyści gospodarcze, w tym tworzenie tysięcy miejsc pracy w łańcuchu dostaw.

Państwowe wsparcie obejmuje nie tylko finansowanie, ale także ułatwienia regulacyjne. Rolls-Royce jest o 18 miesięcy przed konkurentami w procesie zatwierdzania przez brytyjskie organy regulacyjne, co daje przewagę w wyścigu o rynek.

Dotychczasowe źródła finansowania

Dotychczasowe finansowanie działu SMR Rolls-Royce’a opiera się na połączeniu środków publicznych i prywatnych. Rząd Wielkiej Brytanii przekazał 210 mln funtów w formie dotacji, które umożliwiły rozpoczęcie badań projektowych i uzyskanie wstępnych zgód regulacyjnych. Dodatkowo konsorcjum SMR pozyskało 280 mln funtów od inwestorów prywatnych, w tym BNF Resources, Qatar Investment Authority oraz ČEZ Group, która w marcu 2025 roku nabyła 20% udziałów w zamian za zobowiązanie do budowy sześciu SMR-ów w Czechach.

Rolls-Royce, jako większościowy udziałowiec, zainwestował własne środki, korzystając z silnej pozycji finansowej po 50% wzroście zysków operacyjnych w I połowie 2025 roku, osiągając marżę operacyjną 19,1% i wolne przepływy pieniężne w wysokości 1,58 mld funtów.

Status projektu SMR Rolls-Royce

W czerwcu 2025 roku Rolls-Royce został wybrany przez rząd Wielkiej Brytanii jako preferowany oferent do budowy pierwszych trzech małych reaktorów modułowych (SMR) o mocy 470 MWe każdy, co wystarczy do zasilania około 3 milionów gospodarstw domowych. Projekt opiera się na technologii reaktorów wodnych ciśnieniowych (PWR), które wyróżniają się modularną konstrukcją i wysokim poziomem bezpieczeństwa.

Każdy reaktor SMR będzie wytwarzał 470 MW energii, a 90% jego komponentów ma być produkowanych w fabrykach, co znacznie obniża koszty i czas budowy w porównaniu do tradycyjnych elektrowni jądrowych. Pierwsze jednostki mają zostać podłączone do sieci w połowie lat 30., z potencjalnymi lokalizacjami wybieranymi do końca 2025 roku.

Rolls-Royce podpisał umowę na wczesne prace z ČEZ Group w Czechach, gdzie planowana jest budowa sześciu SMR-ów, oraz jest na krótkiej liście w Szwecji, co wskazuje na międzynarodowy potencjał projektu. Konsorcjum, wspierane przez rządowe granty i prywatnych inwestorów, jest w trakcie finalizacji kontraktu z Great British Nuclear.

Charakterystyka technologii

Technologia SMR Rolls-Royce’a opiera się na reaktorach wodnych ciśnieniowych (PWR), które są standardem w przemyśle jądrowym ze względu na niezawodność i bezpieczeństwo. Każdy reaktor generuje 470 MW energii, co pozwala zasilić około miliona gospodarstw domowych. Kluczową cechą jest modularna konstrukcja, w której 90% komponentów jest produkowanych w fabrykach, a nie na placu budowy, co redukuje koszty, czas realizacji i ryzyko opóźnień.

Standaryzacja procesu produkcyjnego umożliwia powtarzalność i skalowalność, co odróżnia SMR-y od dużych elektrowni jądrowych, takich jak Hinkley Point C, borykających się z kosztami przekraczającymi 20 mld funtów. Systemy pasywnego bezpieczeństwa, opracowane we współpracy z Curtiss-Wright, minimalizują ryzyko awarii, a kompaktowy rozmiar reaktorów (1/10 wielkości tradycyjnych) ułatwia ich rozmieszczenie. Reaktory SMR są projektowane z myślą o 60-letnim okresie eksploatacji, z możliwością łatwej modernizacji. Produkcja w warunkach przemysłowych zmniejsza wpływ czynników zewnętrznych, takich jak pogoda, i pozwala na precyzyjne testowanie komponentów przed montażem.

Możliwe zastosowania SMR

Małe reaktory modułowe Rolls-Royce’a mają szerokie zastosowanie, wykraczające poza tradycyjne wytwarzanie energii. Najważniejszym jest zasilanie krajowych sieci elektroenergetycznych, gdzie trzy reaktory o łącznej mocy 1,5 GW mogą zasilić 4,5 miliona gospodarstw domowych, wspierając dekarbonizację i stabilność dostaw w Wielkiej Brytanii.

Drugim kluczowym zastosowaniem jest produkcja wodoru, który może być wykorzystywany jako paliwo dla transportu ciężkiego, przemysłu stalowego czy chemicznego. SMR-y, dzięki stabilnej produkcji energii, są idealne do elektrolizy wody, oferując niskoemisyjny wodór na skalę przemysłową. Kolejnym obszarem jest produkcja syntetycznych paliw lotniczych, które mogą zrewolucjonizować lotnictwo, redukując emisje CO₂. Rolls-Royce, jako producent silników lotniczych, widzi synergię między SMR-ami a paliwami zrównoważonymi, co może przyciągnąć uwagę inwestorów z sektora lotniczego.

SMR-y mają także potencjał w zastosowaniach off-grid, takich jak zasilanie zakładów przemysłowych, kopalń czy centrów danych, szczególnie dla firm technologicznych, takich jak Meta czy Google, które poszukują czystej energii dla sztucznej inteligencji.