Polskie sieci wodociągowe tracą nawet 30% wody z powodu nieszczelności, ale sztuczna inteligencja (AI) może znacząco ograniczyć te straty, wspierać konserwację predykcyjną i optymalizować zarządzanie wodą – wskazują badania Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego.
Polska, z jednymi z najniższych odnawialnych zasobów wody pitnej w Europie, boryka się z szybkim kurczeniem się tych zasobów, m.in. z powodu zmian klimatycznych, upałów i susz. Starzejąca się infrastruktura wodociągowa, zwłaszcza w gminach, powoduje straty wody na poziomie ponad 30%, jak wykazała kontrola Najwyższej Izby Kontroli. Sztuczna inteligencja (AI) oferuje innowacyjne rozwiązania, które mogą zrewolucjonizować zarządzanie wodą, minimalizując straty i poprawiając efektywność sieci.
AI umożliwia przewidywanie i zapobieganie awariom dzięki analizie danych z czujników, kamer, urządzeń monitorujących oraz informacji historycznych i środowiskowych.
– Odpowiednio nauczona AI może wcześnie rozpoznać stan przedawaryjny, przewidzieć czas wystąpienia awarii i zaproponować działania naprawcze, minimalizując konsekwencje dla mieszkańców i przedsiębiorstw – tłumaczy Włodzimierz Woźniak z Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego.
Modele AI wykrywają niewidoczne dla człowieka zależności, wskazując potencjalne miejsca nieszczelności. Na przykład, analizując zdjęcia satelitarne, AI identyfikuje zmiany w wilgotności gruntu, sugerujące wycieki z rur. Może też wykrywać nieszczelności poprzez analizę składu chemicznego ścieków, danych pogodowych czy geologicznych, co pozwala na szybką interwencję bez kosztownych remontów.
Optymalizacja dostaw wody
AI pomaga również zarządzać zapotrzebowaniem na wodę, szczególnie w okresach wzmożonego zużycia, gdy niewystarczające ciśnienie może ograniczać dostawy. Dzięki zdalnym odczytom wodomierzy w czasie rzeczywistym AI analizuje dane o zużyciu i steruje pracą pomp, zapewniając odpowiednie ciśnienie w sieci.
– To pozwala sprostać potrzebom użytkowników i zapobiega niedoborom wody – podkreśla Woźniak.
Efektywne oczyszczanie ścieków
Sztuczna inteligencja wspiera procesy uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, optymalizując np. napowietrzanie ścieków. Analizując dane o składzie ścieków, aktywności bakterii, wydajności pomp czy warunkach atmosferycznych, AI dobiera parametry procesu, co zwiększa efektywność, zmniejsza zużycie energii i wydłuża żywotność urządzeń.
Redukcja strat wody
Wdrożenie rozwiązań AI wymaga inwestycji, ale przynosi wymierne korzyści. Przykładem jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach, które dzięki systemowi wspomaganemu AI zredukowało straty wody z ok. 30% do 10–11%. – Inwestycje w AI pozwalają zmniejszyć straty, zapewnić ciągłość dostaw i obniżyć koszty operacyjne – podsumowuje Woźniak.
Źródło: PAP
