W poniedziałek, 9 czerwca 2025 roku, fińska policja zatrzymała ponad 130 aktywistów z ruchu Elokapina (Extinction Rebellion Finland) podczas masowych protestów w centrum Helsinek. Demonstranci, domagając się zaprzestania nadmiernej wycinki lasów, zwiększenia bioróżnorodności i ograniczenia szkodliwych dla środowiska dotacji, zablokowali główne ulice stolicy, powodując m.in. opóźnienia w ruchu autobusu polskiej reprezentacji piłkarskiej przed meczem eliminacji mistrzostw świata.
Jak poinformowała fińska policja, w poniedziałek wieczorem w Helsinkach zatrzymano ponad 130 osób w związku z nielegalnymi blokadami ulic zorganizowanymi przez aktywistów ekologicznych z organizacji Elokapina, będącej częścią międzynarodowego ruchu Extinction Rebellion. Protesty, które rozpoczęły się 9 czerwca i mają trwać do środy, 11 czerwca, sparaliżowały ruch w trzech kluczowych punktach miasta, wywołując chaos komunikacyjny w stolicy Finlandii. Według szacunków mediów, w demonstracjach wzięło udział od 500 do 1000 osób.
Aktywiści Elokapina zablokowali główne arterie Helsinek, ignorując polecenia policji, co zmusiło funkcjonariuszy do użycia siły w celu przywrócenia porządku. Stołeczna policja, wsparta jednostkami straży granicznej, przeprowadziła masowe zatrzymania, a liczba zatrzymanych wzrosła do 181. Lokalne media, w tym dziennik „Iltalehti”, relacjonowały, że protesty spowodowały znaczne utrudnienia w ruchu, w tym opóźnienie autobusu polskiej reprezentacji piłkarskiej, która przybyła do Helsinek na mecz eliminacyjny do mistrzostw świata przeciwko Finlandii, rozegrany 10 czerwca na Stadionie Olimpijskim.
Chcą konkretnych działań
Demonstranci domagali się od rządu Finlandii konkretnych działań na rzecz ochrony środowiska, w tym:
- Zaprzestania nadmiernej wycinki lasów, która, według aktywistów, zagraża bioróżnorodności i potęguje zmiany klimatyczne.
- Wzmocnienia ochrony przyrody, w tym zwiększenia różnorodności biologicznej w ekosystemach leśnych.
- Wycofania dotacji dla przedsiębiorstw działających w sposób szkodliwy dla środowiska, takich jak firmy z sektora wydobywczego czy przemysłu drzewnego.
Elokapina, fiński oddział Extinction Rebellion, od lat organizuje akcje nieposłuszeństwa obywatelskiego, by zwrócić uwagę na kryzys klimatyczny i bezczynność polityków. W Finlandii gospodarka leśna jest kluczowym sektorem, odpowiadającym za 20 procent eksportu (7 procent PKB w 2022 roku). Jednak intensywne wyręby, w tym zręby zupełne, budzą kontrowersje wśród ekologów, którzy wskazują na spadek liczby starych lasów (gammelskog) i zagrożenie dla 833 gatunków leśnych, w tym czarnogłówki zwyczajnej czy jarząbka.
W 2024 roku Elokapina przeprowadziła głośną akcję, malując fasadę parlamentu w Helsinkach czerwoną farbą na znak protestu przeciwko wydobyciu torfu przez państwową firmę Neova w Szwecji, co generuje emisje CO2 przewyższające sektor lotniczy tego kraju. Obecne protesty w Helsinkach są kontynuacją tych działań, z większym naciskiem na politykę leśną rządu, który w 2023 roku zwiększył limity wycinki o 10 procent w ramach strategii gospodarczej.
Rząd w potrzasku
Rząd Finlandii, kierowany przez premiera Pettiego Orpo (Koalicja Narodowa), dotychczas bronił polityki leśnej, argumentując, że zrównoważona gospodarka leśna wspiera cele klimatyczne poprzez pochłanianie CO2 i rozwój bioekonomii. W 2024 roku Finlandia zobowiązała się do ochrony 9 procent lasów w południowej części kraju (z obecnych 5 procent), ale ekolodzy uważają te cele za niewystarczające.
Protesty Elokapina, które mają potrwać do środy, mogą zwiększyć presję na rząd przed wyborami lokalnymi w 2026 roku. Jednak masowe zatrzymania i krytyka społeczna, widoczna na X, wskazują na polaryzację opinii w Finlandii, gdzie sektor leśny pozostaje filarem gospodarki, a zmiany w polityce leśnej wymagają kompromisu między ekologią a interesami gospodarczymi.
Zatrzymanie ponad 130 aktywistów w Helsinkach to największa akcja policyjna przeciwko ekologom w Finlandii od czasu protestów przeciwko wycince w Laplandii w 2021 roku.
Źródło: Ittalehti / Yle news
