Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) otrzymał ponad 39 milionów złotych dofinansowania z Funduszu Spójności w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Środki, rozdzielone na cztery projekty podpisane 10–11 czerwca 2025 roku, wzmocnią Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) w zakresie hałasu, gatunków zwierząt, roślinności naturalnej i wpływu zanieczyszczeń powietrza na ekosystemy.
GIOŚ poinformował o podpisaniu czterech umów o dofinansowanie z Funduszu Spójności w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) 2021-2027. Łączna wartość projektów wynosi ponad 39 milionów złotych, z czego większość pochodzi z unijnego wsparcia. Inwestycje te mają na celu unowocześnienie systemu monitoringu środowiska w Polsce, zwiększenie jego precyzji i dostępności danych dla społeczeństwa oraz administracji.
– W toku realizacji projektu opracowane zostaną metodyki monitoringu dla co najmniej 12 gatunków ujętych na liście referencyjnej dla Polski w raporcie z art. 17 dyrektywy siedliskowej, które następnie zostaną wdrożone w Państwowym Monitoringu Środowiska, umożliwiając przeprowadzenie prac monitoringowych i ocenę stanu ich ochrony w skali regionów biogeograficznych. Dla tych gatunków zostaną także wykonane badania terenowe i kameralne – wyjaśnił GIOŚ.
- Monitoring hałasu w 35 miastach
- Wartość projektu: 25 milionów złotych (dofinansowanie UE: 21,25 miliona złotych).
- Cel: Wzmocnienie PMŚ w zakresie monitoringu akustycznego poprzez zakup stałych stacji pomiaru hałasu.
- Efekty: Sprzęt umożliwi bieżące monitorowanie poziomu hałasu w 35 miastach. Dane będą dostępne publicznie na dedykowanym portalu internetowym. Projekt obejmuje także wytyczne do pomiarów natężenia ruchu drogowego, kluczowych dla tworzenia strategicznych map hałasu.
- Znaczenie: Poprawa jakości życia mieszkańców poprzez lepsze zarządzanie hałasem miejskim, zgodne z unijną dyrektywą hałasową (2002/49/WE).
- Rozbudowa monitoringu gatunków zwierząt
- Wartość projektu: 7 milionów złotych (dofinansowanie UE: 5,95 miliona złotych).
- Cel: Opracowanie i wdrożenie metodyk monitoringu dla co najmniej 12 gatunków zwierząt z listy referencyjnej Polski w raporcie art. 17 dyrektywy siedliskowej (92/43/EWG).
- Efekty: Przeprowadzenie badań terenowych i kameralnych oraz ocena stanu ochrony gatunków w regionach biogeograficznych.
- Znaczenie: Wzmocnienie ochrony bioróżnorodności i lepsze dostosowanie krajowego monitoringu do wymogów UE.
- Mapa Potencjalnej Roślinności Naturalnej
- Wartość projektu: 2,1 miliona złotych (dofinansowanie UE: 1,785 miliona złotych).
- Cel: Stworzenie szczegółowej, aktualnej mapy potencjalnej roślinności naturalnej Polski oraz analiza rozmieszczenia stanowisk monitoringu przyrodniczego.
- Efekty: Mapa wesprze planowanie ochrony przyrody i zarządzanie ekosystemami, dostarczając danych o naturalnym potencjale roślinności.
- Znaczenie: Narzędzie kluczowe dla strategii ochrony przyrody, szczególnie w kontekście zmian klimatycznych i urbanizacji.
- Monitoring wpływu zanieczyszczeń powietrza na ekosystemy
- Wartość projektu: 12 milionów złotych (dofinansowanie UE: 10,2 miliona złotych).
- Cel: Wzmocnienie stacji Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego (ZMŚP) do oceny wpływu zanieczyszczeń powietrza na ekosystemy.
- Efekty: Zwiększenie potencjału GIOŚ w monitoringu ekologicznym, lepsze dane o skutkach emisji dla lasów, wód i gleb.
- Znaczenie: Wsparcie w walce z zanieczyszczeniem powietrza i jego skutkami dla zdrowia ekosystemów, zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu.
– Celem projektu jest wzrost potencjału GIOŚ w zakresie realizowanych zadań monitoringowych. Cel zostanie zrealizowany poprzez Wsparcie monitoringu wpływu zanieczyszczeń powietrza na ekosystemy, w tym poprzez wzmocnienie stacji Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego (ZMŚP) – wskazał GIOŚ.
Źródło: GIOŚ