Projekt nowelizacji Prawa ochrony środowiska wprowadza 30-miesięczny okres badań nad nowymi technikami dla instalacji wymagających pozwoleń zintegrowanych, przedłuża ważność dotychczasowych decyzji w gospodarce odpadami do 2027 roku oraz usprawnia unieważnianie dokumentów DPR, EDPR, DPO i EDPO. Marszałek województwa będzie jedynym organem wydającym pozwolenia na magazynowanie odpadów niebezpiecznych.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) opublikowało projekt nowelizacji ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, który ma usprawnić gospodarkę odpadami i procedury administracyjne. Zmiany, ogłoszone 26 czerwca 2025 roku, obejmują dłuższy czas na badania nowych technik w ramach pozwoleń zintegrowanych, przedłużenie ważności istniejących decyzji odpadowych, jasne określenie kompetencji marszałków województw oraz ułatwienia w unieważnianiu dokumentów potwierdzających recykling i odzysk odpadów. Nowelizacja ma wejść w życie w większości od 1 sierpnia 2025 roku.
Kluczowe zmiany w projekcie
Projekt umożliwia prowadzenie badań nad nowymi technikami dla instalacji wymagających pozwoleń zintegrowanych przez okres do 30 miesięcy. Dopiero po zakończeniu badań organ właściwy (np. marszałek województwa) może określić wariant funkcjonowania instalacji, dopuszczając przekroczenie granicznych wielkości emisyjnych lub odstępstwa od wymagań ochrony środowiska, zgodnie z dyrektywą IED (2010/75/UE).
Zmiana ta odpowiada na potrzebę większej elastyczności w testowaniu innowacyjnych technologii, szczególnie w instalacjach przemysłowych, takich jak spalarnie odpadów czy zakłady chemiczne.
Przedłużenie ważności decyzji odpadowych
Dotychczasowe decyzje administracyjne w zakresie gospodarowania odpadami (np. zezwolenia na przetwarzanie czy zbieranie odpadów) pozostaną ważne do 31 grudnia 2027 roku, dając przedsiębiorcom dwa dodatkowe lata na dostosowanie się do wymogów tzw. ustawy pożarowej z 2018 roku.
Przedsiębiorcy muszą złożyć wnioski o nowe zezwolenia najpóźniej 3 miesiące przed wygaśnięciem obecnych decyzji, aby uniknąć wstrzymania działalności.
Marszałek województwa jako organ właściwy
Projekt jednoznacznie wskazuje marszałka województwa jako organ odpowiedzialny za wydawanie pozwoleń zintegrowanych dla instalacji magazynujących odpady niebezpieczne powyżej 50 ton (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 27 sierpnia 2014 roku).
Rozwiązuje to spory kompetencyjne między organami (np. starostami a marszałkami), które dotychczas opóźniały procedury administracyjne dla ok. 100 instalacji w Polsce.
Uproszczenie unieważniania dokumentów DPR, EDPR, DPO i EDPO
Nowelizacja umożliwia marszałkom województw unieważnianie dokumentów potwierdzających recykling (DPR, EDPR) lub odzysk (DPO, EDPO) odpadów opakowaniowych na podstawie dowodów zebranych przez inne instytucje, takie jak Krajowa Administracja Skarbowa, Inspekcja Ochrony Środowiska czy organy ścigania, bez konieczności przeprowadzania własnej kontroli.
Dotychczasowa procedura, wymagająca osobnej kontroli marszałka, prowadziła do dublowania działań i ryzyka przedawnienia opłat produktowych. Nowe przepisy zwiększą efektywność zwalczania nieuczciwych praktyk w gospodarce odpadami.
Wprowadzone zmiany są zgodne z wyrokiem NSA z 8 kwietnia 2025 roku (III OSK 974/24), który potwierdził, że dokumenty wystawione przed 1 stycznia 2018 roku nie podlegają unieważnieniu na podstawie art. 53 ust. 4a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.Kontekst i znaczenieGospodarka odpadami w Polsce:
W 2024 roku Polska poddała recyklingowi 48 procent odpadów komunalnych, plasując się wśród krajów UE z najniższym poziomem wytwarzania odpadów (ok. 330 kg na mieszkańca rocznie). Od 1 stycznia 2025 roku wszystkie odpady niebezpieczne, niezależnie od ilości, podlegają ewidencji w systemie BDO, co zwiększa obciążenia administracyjne dla małych firm, takich jak warsztaty samochodowe.
Projekt nowelizacji odpowiada na unijne wymogi (np. dyrektywa 2018/851), które nakładają obowiązek pełnej ewidencji odpadów niebezpiecznych i wyższych poziomów recyklingu do 2030 roku.
Źródło: PAP
