Gliwicka spółka ciepłownicza PEC uruchamia przetarg na wielkoskalową pompę ciepła w Centralnej Oczyszczalni Ścieków, wykorzystującą ciepło odpadowe ze ścieków. Inwestycja, wspierana przez 116,5 mln zł z NFOŚiGW, jest częścią programu transformacji energetycznej, obejmującego także Park Zielonej Energii.
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (PEC) w Gliwicach ogłosiło 23 czerwca 2025 roku przetarg na budowę wielkoskalowej pompy ciepła w Centralnej Oczyszczalni Ścieków przy ul. Edisona, należącej do Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (PWiK) Gliwice. Inwestycja, współfinansowana kwotą 116,5 miliona złotych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), ma na celu odzysk ciepła odpadowego ze ścieków komunalnych na potrzeby miejskiej sieci ciepłowniczej. Projekt jest elementem programu „Zeroemisyjny system energetyczny OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa” i krokiem w kierunku ekologicznego systemu ciepłowniczego w Gliwicach, z zakończeniem prac zaplanowanym na październik 2027 roku.
Pompa ciepła na dużą skalę
Nowoczesna pompa ciepła o mocy 12 MWt, działająca podobnie do przydomowych urządzeń, będzie wykorzystywać ciepło odpadowe z oczyszczonych ścieków komunalnych zamiast energii z gruntu czy powietrza. Proces polega na przekazywaniu ciepła ze ścieków do czynnika roboczego w parowniku lub wymiennikach, a następnie, po sprężeniu w dwustopniowej sprężarce, do miejskiej sieci ciepłowniczej.
– To rozwiązanie pozwoli zasilić w ciepło kilka tysięcy mieszkań w Gliwicach, szczególnie efektywnie latem, gdy temperatura ścieków jest wysoka – wyjaśnił rzecznik PEC Gliwice, Adam Sosnowski.
Wydajność pompy będzie zmienna w zależności od sezonu: latem osiągnie najlepsze parametry dzięki wysokiej temperaturze ścieków i niższej temperaturze wody w sieci, zimą zaś utrzyma wysoką efektywność dzięki regulacji, konfiguracji i wsparciu magazynu ciepła. Przetarg obejmuje zaprojektowanie, montaż i uruchomienie systemu wraz z infrastrukturą technologiczną.
Część większego planu transformacji
Inwestycja w pompę ciepła to element programu „Zeroemisyjny system energetyczny OZE”, finansowanego przez NFOŚiGW w ramach Funduszu Modernizacyjnego (116,5 miliona złotych, w tym 69 milionów złotych dotacji i 47 milionów złotych pożyczki). Program obejmuje także:
- Budowę naziemnego magazynu ciepła o pojemności 12 tysięcy m³ (22 metry średnicy, 32 metry wysokości), z wodą jako czynnikiem grzewczym, umożliwiającym lepsze zarządzanie energią.
- Instalację solarną z ponad 1000 płaskich kolektorów cieczowych o mocy 13 MW, podzieloną na trzy pola, z glikolem propylenowym jako czynnikiem grzewczym.
Te inwestycje są zintegrowane z projektem Parku Zielonej Energii, którego budowa rozpoczęła się w maju 2025 roku przy ul. Królewskiej Tamy, obok gliwickiej ciepłowni. Park, o wartości 450 milionów złotych (z 271 milionów złotych dotacji NFOŚiGW), obejmuje kocioł wielopaliwowy na odpady komunalne (40 tysięcy ton rocznie), kolektory słoneczne, magazyn ciepła i wieżę widokową. Rocznie wyprodukuje 20 tysięcy MWh energii elektrycznej i 490 tysięcy GJ ciepła, redukując zużycie węgla o 1,5 tysiąca ton. Całość ma być gotowa do lipca 2028 roku, przyczyniając się do osiągnięcia statusu efektywnego systemu ciepłowniczego na przełomie 2028/2029.
Ekologiczne i odporne ciepłownictwo
PEC Gliwice stawia na lokalne, odnawialne źródła energii, aby stworzyć system ciepłowniczy odporny na kryzysy energetyczne. Wykorzystanie ciepła odpadowego ze ścieków, energii słonecznej i odpadów komunalnych wpisuje się w strategię transformacji energetycznej NFOŚiGW na lata 2025–2028, redukując emisję CO₂ (o 30 tysięcy ton rocznie) i zależność od paliw kopalnych.
– Budujemy system ekologiczny, stabilny i dostępny dla każdego mieszkańca. Gliwice stają się miastem ciepła przyszłości – podkreślił prezes PEC Krzysztof Szaliński.
Inwestycja w pompę ciepła uzupełnia wcześniejsze projekty PEC, m.in modernizacje oczyszczalni ścieków przemysłowych i digitalizacja sieci ciepłowniczej, również wspierane przez NFOŚiGW.
Źródło: PAP
