Według raportu Allianz Research, ekstremalne temperatury w Europie, zwłaszcza w krajach południowych, mogą w 2025 roku spowolnić wzrost gospodarczy o 0,5 punktu procentowego, co odpowiada ekonomicznemu efektowi półdniowego strajku.
Ostatnie fale upałów, które dotknęły Europę, w tym kraje takie jak Hiszpania, Włochy, Grecja i Francja, mogą znacząco wpłynąć na wzrost gospodarczy w 2025 roku – wynika z raportu Allianz Research opublikowanego 2 lipca 2025 roku.
Szacuje się, że straty w produkcie krajowym brutto (PKB) w Europie wyniosą średnio 0,5 punktu procentowego, przy czym najbardziej dotknięte kraje, takie jak Hiszpania, mogą stracić nawet 1,4 punktu procentowego.
Ekonomiczne skutki upałów
Raport Allianz Research porównuje dzień z temperaturą powyżej 32 stopni Celsjusza do pół dnia strajku, wskazując na znaczący spadek produktywności pracy, szczególnie w sektorach wymagających pracy fizycznej na zewnątrz, takich jak rolnictwo, budownictwo czy turystyka. W krajach południowej Europy, gdzie temperatury latem są wyższe o około 10 stopni w porównaniu do Niemiec, straty gospodarcze są bardziej wyraźne. Na przykład:
- Hiszpania: strata PKB szacowana na 1,4 punktu procentowego,
- Włochy: około 1,2 punktu procentowego,
- Grecja: około 1,1 punktu procentowego,
- Niemcy: jedynie 0,1 punktu procentowego.
Globalnie fale upałów w 2025 roku mogą obniżyć wzrost PKB o 0,6 punktu procentowego, przy czym Chiny i Stany Zjednoczone również odczują znaczące straty, odpowiednio 1,0 i 0,6 punktu procentowego.
Wpływ zmian klimatycznych
Zmiany klimatyczne zwiększają częstotliwość i intensywność fal upałów, susz oraz pożarów lasów, co prowadzi do daleko idących konsekwencji gospodarczych. Według Allianz Research, wysokie temperatury powodują spadek produktywności pracowników – przy 32 stopniach Celsjusza zdolność do pracy fizycznej maleje o około 40%, a przy 37 stopniach nawet o 66%. To szczególnie dotyka kraje południowej Europy, gdzie klimat jest cieplejszy, a sektory takie jak rolnictwo i turystyka odgrywają kluczową rolę w gospodarce.
Dodatkowo raport podkreśla, że straty gospodarcze wynikają nie tylko z bezpośredniego wpływu na produktywność, ale także z pośrednich efektów, takich jak zakłócenia w łańcuchach dostaw, straty w plonach czy koszty odbudowy po pożarach. Kraje o mniej zdywersyfikowanych gospodarkach, jak Rumunia, mogą stracić 0,6 punktu procentowego PKB, co wynika z 23 dni z temperaturą powyżej 32 stopni Celsjusza między 1 maja a 14 lipca 2025 roku.
Możliwości adaptacji
Allianz Research wskazuje, że w przeciwieństwie do innych klęsk żywiołowych, fale upałów są przewidywalne, co umożliwia przygotowanie się do nich zarówno fizycznie, jak i ekonomicznie. Krótkoterminowe działania, takie jak ostrzeżenia i optymalizacja godzin pracy (np. przenoszenie pracy na wczesny ranek lub wieczór), mogą złagodzić straty. W dłuższej perspektywie kluczowe są inwestycje w adaptację, takie jak:
- Zazielenianie miast (urban greening),
- Modernizacja budynków i infrastruktury pod kątem odporności na wysokie temperatury,
- Wprowadzenie elastycznych godzin pracy w sektorach narażonych na upały.
Bez dalszych działań w zakresie adaptacji i łagodzenia zmian klimatycznych, straty gospodarcze w Europie mogą wzrosnąć niemal pięciokrotnie do 2060 roku, osiągając średnio 1% PKB rocznie, a w południowych regionach nawet 3–4% w takich krajach jak Włochy, Portugalia czy Chorwacja.
Źródło: Allianz Research / Reuters
