Reuters poinformował, że ponad jedna trzecia z 11 tysięcy mieszkańców Tuvalu, małego państwa na Pacyfiku zagrożonego zatopieniem przez podnoszący się poziom mórz, złożyła wnioski o przełomową wizę klimatyczną umożliwiającą migrację do Australii. Program, uruchomiony w ramach traktatu Falepili Union, spotkał się z ogromnym zainteresowaniem, co odzwierciedla pilność kryzysu klimatycznego.
Tuvalu, archipelag dziewięciu atoli położonych między Australią a Hawajami, jest jednym z krajów najbardziej narażonych na skutki zmian klimatycznych. Średnia wysokość wysp wynosi zaledwie 2 metry nad poziomem morza, a według NASA w ciągu ostatnich trzech dekad poziom morza wokół Tuvalu wzrósł o 15 cm – półtora raza więcej niż średnia globalna. Prognozy wskazują, że do 2050 roku połowa atolu Funafuti, zamieszkiwanego przez 60 procent populacji Tuvalu, może zostać zalana przez codzienne pływy. Do 2100 roku naukowcy przewidują, że wyspy staną się w dużej mierze niezdatne do zamieszkania z powodu powodzi, sztormów, erozji i zasolenia wód gruntowych.
W odpowiedzi na ten kryzys Australia wprowadziła w 2024 roku program wizowy w ramach traktatu Falepili Union, podpisanego z Tuvalu w sierpniu 2024 roku. Program umożliwia 280 mieszkańcom Tuvalu rocznie uzyskanie stałego pobytu w Australii, z pełnym dostępem do pracy, edukacji, opieki zdrowotnej (Medicare), systemu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami (NDIS) oraz świadczeń rodzinnych. Wiza, określana jako pierwsza tego typu na świecie, ma zapewnić „mobilność z godnością” w obliczu pogarszających się skutków zmian klimatycznych.
Ponad tysiąc wniosków
Od otwarcia pierwszej tury loterii wizowej 16 czerwca 2025 roku do 27 czerwca zarejestrowało się 1124 głównych wnioskodawców, co wraz z członkami rodzin daje łącznie 4052 osoby ubiegające się o wizy – ponad jedną trzecią populacji Tuvalu (10 643 osoby według spisu z 2022 roku).
Ambasador Tuvalu przy ONZ, Tapugao Falefou, wyraził zaskoczenie ogromnym zainteresowaniem, podkreślając, że społeczność z niecierpliwością oczekuje wyników loterii, które mają zostać ogłoszone pod koniec lipca 2025 roku. Termin składania wniosków upływa 18 lipca, a pierwsi migranci mają przybyć do Australii przed końcem 2025 roku.
Traktat Falepili Union, poza wizami, obejmuje także zobowiązania Australii do wspierania Tuvalu w obliczu katastrof naturalnych, pandemii i „agresji militarnej”, a także daje Australii wpływ na umowy obronne Tuvalu z innymi krajami. Analitycy wskazują, że program jest częściowo motywowany dążeniem Australii do ograniczenia wpływów Chin w regionie Pacyfiku. Tuvalu, jedno z 12 państw utrzymujących stosunki dyplomatyczne z Tajwanem, a nie z Pekinem, jest strategicznym partnerem w tej rozgrywce.
Australia wspiera także projekty adaptacyjne w Tuvalu, takie jak Tuvalu Coastal Adaptation Project, który stworzył 7,8 ha sztucznego lądu i wzmocnił 2,78 kilometra linii brzegowej za pomocą murów morskich i naturalnych barier. Kolejne projekty mają na celu stworzenie 3,6 kilometra² podwyższonego terenu, aby umożliwić mieszkańcom pozostanie na wyspach po 2100 roku. Tuvalu rozwija również cyfrową wersję państwa w metawersie, archiwizując swoją kulturę, historię i funkcje rządowe.
Źródło: Reuters
