Od 1 października 2025 roku w Polsce ruszy system kaucyjny na opakowania po napojach. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada kampanię medialną, by edukować konsumentów i sklepy. Kaucja obejmie butelki plastikowe, puszki i szklane butelki zwrotne, z celem recyklingu nawet 90 procent opakowań do 2030 roku.

Wiceminister klimatu Anita Sowińska poinformowała 12 czerwca 2025 roku podczas konferencji, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) intensyfikuje przygotowania do uruchomienia systemu kaucyjnego, który wystartuje za 3,5 miesiąca. Aby zapewnić powodzenie systemu, resort planuje szeroko zakrojoną kampanię informacyjną, obejmującą reklamy w telewizji, mediach społecznościowych oraz współpracę z samorządami i operatorami systemu. Celem jest dotarcie do każdego konsumenta z informacją o zasadach zwrotu opakowań i odzyskiwania kaucji.

Kluczowe założenia systemu kaucyjnego

System kaucyjny, wprowadzony na mocy ustawy z 2023 roku, obejmie:

• Butelki plastikowe jednorazowego użytku do 3 litrów.
• Metalowe puszki do 1 litra.
• Szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra (od 1 stycznia 2026 roku).

Zasady funkcjonowania:

• Duże sklepy (powyżej 200 m²) będą obowiązkowo pobierać kaucję i przyjmować puste opakowania, zwracając kaucję klientom.
• Małe sklepy będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do odbioru opakowań będzie dla nich dobrowolne.
• Kaucja będzie oznaczona na etykiecie opakowania wraz z logo systemu kaucyjnego. Zwrot kaucji nastąpi bez konieczności okazania paragonu.
• Nieodebrane kaucje zasilą finansowanie systemu.
• Opakowania zwrotne (np. butelki plastikowe i puszki) nie powinny być zgniatane, aby umożliwić ich identyfikację.

Harmonogram wprowadzania:

• Od 1 października 2025 roku nowe opakowania z logo systemu kaucyjnego pojawią się w sklepach, stopniowo zastępując starsze do końca 2025 roku.
• Szklane butelki wielorazowe dołączą do systemu od 1 stycznia 2026 roku.

Cele i wymagania

System kaucyjny ma zwiększyć poziom recyklingu i zmniejszyć ilość zmieszanych odpadów komunalnych. Ustawa nakłada na operatorów obowiązek osiągnięcia minimalnych poziomów zbiórki:

• 77 procent opakowań w latach 2025–2029.
• 90 procent do 2030 roku.

Polska będzie 17. krajem UE z systemem kaucyjnym, który w takich krajach jak Niemcy, Dania czy Litwa osiąga poziomy zbiórki powyżej 90 procent i cieszy się popularnością wśród konsumentów.

– System działa rewelacyjnie, konsumenci są zadowoleni – podkreśliła Sowińska, wskazując na sukcesy innych państw.

Kampania informacyjna

MKiŚ już prowadzi działania edukacyjne na dedykowanej stronie internetowej systemu kaucyjnego, gdzie publikowane są aktualne informacje. Od czerwca 2025 roku kampania nabiera tempa:

• Reklamy w mediach: Spoty w telewizji i kampanie w mediach społecznościowych wyjaśnią, jak rozpoznawać opakowania z kaucją i gdzie je zwracać.
• Współpraca z samorządami: Lokalne władze pomogą w dotarciu do mieszkańców z informacjami.
• Zaangażowanie operatorów: Firmy zarządzające systemem, takie jak operatorzy punktów zbiórki, będą prowadzić własne kampanie.

Sowińska podkreśliła, że kluczowe jest zwracanie uwagi na logo systemu kaucyjnego na opakowaniach, które uprawnia do zwrotu kaucji. Operatorzy mają obowiązek zorganizować co najmniej jeden punkt zbiórki w każdej gminie, choć resort liczy na większą ich liczbę, szczególnie w dużych miastach.

Źródło: MKiŚ