Stawy Milickie, największy kompleks stawów rybnych w Europie, oraz Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu podpisały porozumienie o współpracy w celu przeciwdziałania zmianom hydrologicznym i degradacji środowiska w Dolinie Baryczy. Inicjatywa ma na celu ochronę unikalnego ekosystemu, zmagającego się z niedoborem wody, w obliczu postępujących zmian klimatycznych.

W środę władze spółki Stawy Milickie, marszałek województwa dolnośląskiego Paweł Gancarz oraz rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. Krzysztof Kubiak podpisali porozumienie, które zakłada wspólne działania na rzecz ochrony środowiska i zasobów wodnych w Dolinie Baryczy.

– Stawy Milickie to srebro rodowe Dolnego Śląska – podkreślił marszałek Gancarz, zwracając uwagę na konieczność troski o ten cenny przyrodniczo region w obliczu anomalii pogodowych i zmian klimatycznych.

Wyzwania hydrologiczne i ekologiczne

Stawy Milickie, obejmujące blisko 300 stawów rybnych na ponad 7,6 tysiąca ha w okolicach Milicza i Żmigrodu, zmagają się z pogarszającą się sytuacją hydrologiczną.

– Wody z roku na rok jest coraz mniej i to jest kluczowy problem – wskazał Piotr Połulich, prezes Stawów Milickich. Niedobory wody, nasilone przez susze i zmiany klimatyczne, zagrażają zarówno produkcji ryb, jak i bioróżnorodności regionu, który obejmuje 5,5 tysiąca ha rezerwatów ptactwa wodnego i błotnego. W Dolinie Baryczy występuje około 270 gatunków ptaków, w tym żurawie, orliki krzykliwe i kanie rdzawe, co czyni ją największym ornitologicznym rezerwatem w Polsce.

Badania potwierdzają trudną sytuację hydrologiczną. Analiza przepływów w zlewni Baryczy wskazuje, że rok 1990 był najmniej zasobny w wodę, a lato 2015 roku wyjątkowo suche, co szczególnie dotyka stawy rybne zależne od wód powierzchniowych w okresie letnim.

– Dodatkowym utrudnieniem jest znaczna liczba kompleksów stawowych (o łącznej powierzchni ok. 7500 ha) na terenie zlewni, co może powodować deficyty wody w dolnych odcinkach cieków – wynika z publikacji naukowych.

Cele porozumienia

Porozumienie między Stawami Milickimi a Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu zakłada:

1. Przeciwdziałanie zmianom hydrologicznym poprzez badania i wdrożenie rozwiązań poprawiających retencję wody.
2. Poprawę czystości wód w stawach i okolicznych ciekach.
3. Zapobieganie degradacji środowiska poprzez ochronę bioróżnorodności i ekosystemów Doliny Baryczy.

Rektor prof. Krzysztof Kubiak podkreślił praktyczny wymiar współpracy:

– Nauka musi służyć praktyce. Dolina Baryczy to przepiękna krajobrazowo przestrzeń, mamy tam możliwości zajęcia się jednym z najważniejszych współczesnych problemów – wodą. Uniwersytet wnosi do projektu ekspertyzę w zakresie hydrogeologii, zarządzania zasobami wodnymi i ochrony ekosystemów. W ramach prowadzonych badań, m.in. przez Zakład Hydrogeologii Stosowanej, uczelnia analizowała już stan rezerw wód podziemnych w zlewni Baryczy, co może wspierać nowe inicjatywy.

Znaczenie Stawów Milickich

Stawy Milickie, zarządzane przez spółkę należącą do samorządu województwa dolnośląskiego, to nie tylko centrum hodowli karpia milickiego, wpisanego do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego, ale także unikalny ekosystem chroniony w ramach Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy, sieci Natura 2000, konwencji Ramsar oraz programu Living Lakes.

– Myślimy o tym, co będzie za 10, 15 lat. Zmiany klimatu postępują – zaznaczył prezes Połulich, wskazując na długoterminową perspektywę działań.

Oprócz produkcji ryb, spółka rozwija infrastrukturę turystyczną, oferując sieć szlaków pieszych i rowerowych, wieże obserwacyjne oraz czatownie do birdwatchingu. W Rudzie Sułowskiej działa przetwórnia ryb, gospoda i łowisko komercyjne, a coroczne Dni Karpia przyciągają tysiące turystów.

– Wciąż może nie do końca odkryte przez turystów, nie do końca zbadane przez naukowców, ale to niewątpliwy skarb – ocenił marszałek Gancarz.

Źródło: UP Wrocław